Van Romeinse nederzetting tot Tuin van Europa | Auteur: Jaap van Duijn | Nederlands | Hardcover | 01 november 2020 | 432 pagina's 

Over het Westland zijn honderden artikelen en boeken verschenen, altijd over een bepaald thema, een bepaalde plaats of periode in de geschiedenis van de streek. Dit is het complete overzicht.

Wie aan het Westland denkt, denkt aan glazen kassen vol groenten, fruit, bloemen en planten. De streek wordt niet voor niets de Tuin van Europa genoemd. Maar over de rijke historie van het gebied is veel meer te vertellen. Bewoningssporen gaan terug tot de steentijd. In de Romeinse tijd was het Westland, gunstig gelegen aan de Maasmond en aan het kanaal van Corbulo, een dichtbevolkt gebied. Tijdens de Gouden Eeuw kwam het grootste deel van de streek in het bezit van de Oranjes: de prinsen waren heer van Monster, Naaldwijk, Wateringen en ’s-Gravenzande. In het lustoord dat het Westland in de achttiende eeuw was, verschenen tientallen buitenplaatsen. Honderd jaar later werd het Westland de belangrijkste tuinbouwstreek van Nederland en ook vandaag de dag is de tuinbouw nog steeds de economische motor van de streek. In dit boek plaatst Jaap van Duijn de Westlandse geschiedenis in de context van de Nederlandse geschiedenis. Alle relevante onderwerpen, plaatsen en tijdvakken, van de prehistorie tot nu, worden in onderlinge samenhang gepresenteerd.

Auteur: Ana van Es | Nederlands | Paperback | 25 april 2024 | 272 pagina's

Wat een honderd jaar oude Europese spoorlijn vertelt over de Arabische wereld van nu

We stellen ons het Midden-Oosten voor als een regio vol oorlog en chaos. Maar er rijdt ook nog een trein doorheen, over een Europese spoorlijn van ruim een eeuw oud – aangelegd door Duitsers, Britten en Fransen die op zoek waren naar olie, oudheden en onontgonnen land.

Hoe werkt het koloniale verleden door in het Irak en Syrië van nu? In De Bagdad-Berlijnexpress reist Ana van Es langs dit spoor, vanaf de Perzische Golf, door het voormalige kalifaat van IS. Op de spoorlijn is de dood nooit ver weg. Maar op het Centraal Station van Bagdad durven ze ook te dromen: over toeristen die terugkeren en een snelle verbinding naar Europa.

Een nieuwe geschiedenis van Nederland | Auteur: Lotte Jensen | Uitgever: Prometheus | Nederlands | Hardcover |  04 april 2024 | 296 pagina's 

Rampen zijn bepalend geweest voor de geschiedenis van Nederland. Denk bijvoorbeeld aan de Sint-Elisabethsvloed in 1421, toen mensen, dieren en dorpen verdronken. Het landschap veranderde voorgoed. Of aan de Bijlmerramp in 1992, toen een vliegtuig neerstortte in de Bijlmermeer. Er ging een schokgolf door het hele land.

De publieke reactie op rampen volgt opvallend vaak eenzelfde stramien, al zijn er natuurlijk ook verschillen. Al eeuwenlang zoeken burgers in tijden van rampspoed houvast in culturele en religieuze rituelen. Ze organiseren liefdadigheidsactiviteiten, benefietconcerten en herdenkingen. De media sturen steeds meer de waarneming en publiceren sensationele verhalen over slachtoffers, vorstelijk bezoek en wonderbaarlijke reddingen. Ze wijzen oorzaken en schuldigen aan.

Dit rijk geïllustreerde boek laat zien hoe de Nederlandse samenleving direct en praktisch reageert op rampen en hoe ze daarna voortleven in de culturele herinnering. Schilderijen, monumenten, boeken, documentaires en films dragen kennis én mythes over op volgende generaties. Van de Sint-Felixvloed in 1530 tot de Watersnoodramp in 1953, van de Delftse donderslag in 1654 tot de vuurwerkramp in Enschede in 2000 en van de middeleeuwse pestepidemieën tot de recente coronapandemie.

De triomf en tragedie van de vader van de atoombom | Auteur: Kai Bird | Nederlands | Paperback | 07 maart 2024 | 736 pagina's

J. Robert Oppenheimer (1904-1967) was een briljant natuurkundige en directeur van het Manhattan Project: de geheime ontwikkeling van de atoombom tijdens de Tweede Wereldoorlog. De bombardementen op Hiroshima en Nagasaki maakten hem de beroemdste wetenschapper van zijn generatie en een van de meest iconische maar ook omstreden figuren van de twintigste eeuw. Dit boek volgt Oppenheimer vanaf zijn opleiding onder de bekendste fysici van zijn tijd, naar Berkeley, Californië, waar hij de eerste Amerikaanse school voor theoretische natuurkunde oprichtte en nauw betrokken raakte bij verschillende links-activistische bewegingen, die ook veel communisten aantrokken. Vervolgens naar Los Alamos, New Mexico, waar hij een woestijnvlakte transformeerde in een kernwapenlaboratorium waarna hij de geschiedenis in ging als de vader van de atoombom.

Na de oorlog nam Oppenheimer het hoogleraarschap aan Princeton over van Albert Einstein en werkte hij als politiek adviseur. In die rol maakte hij zich hard voor internationale controle op nucleair materiaal, verzet tegen de waterstofbom en tegen kernoorlog in het algemeen. Door die revolutionaire standpunten, in combinatie met zijn vermeende banden met het communisme, haalde Oppenheimer zich in de aanloop naar de Koude Oorlog de woede van invloedrijke nucleaire pleitbezorgers op de hals, onder wie atoomenergie-commissionair Lewis Strauss, waterstofbomontwikkelaar Edward Teller en FBI-directeur J. Edgar Hoover, die een hoorzitting organiseerden wegens de verdenking van landverraad.

Oppenheimer is een meeslepend portret van een briljante, ambitieuze en complexe man wiens werk een vernietigend einde maakte aan de Tweede Wereldoorlog, en het begin vormde van de Koude Oorlog. Een biografie en geschiedenisboek ineen, en bovenal een essentieel boek om inzicht te krijgen in ons recente verleden en onze keuzes voor de toekomst.

Geschiedenis van het machtigste ambt ter wereld | Auteur: Frans Verhagen | Nederlands | Hardcover | 15 februari 2024 | 416 pagina's 

De Amerikaanse president is de machtigste mens ter wereld. Dat verklaart voor een belangrijk deel de fascinatie voor de persoon die dit ambt bekleedt en voor de verkiezingscampagnes om het Witte Huis te bereiken. De Amerikaanse verkiezingen zijn altijd interessant en hebben vaak onverwachte resultaten. Waaraan ontleent de Amerikaanse president zijn macht? Wat mag hij wel, en wat kan hij niet? Hoe verhoudt hij zich tot het Congres en het Hooggerechtshof? Wat voor mensen hebben dit ambt eerder bekleed? Wat maakte hen tot een succes of deed hen mislukken? Wat is de positie van de vicepresident, en wat die van de first lady? En wat is het verhaal achter het Witte Huis?

Amerikakenner Frans Verhagen, auteur van het vooraanstaande overzichtswerk Geschiedenis van de Verenigde Staten, geeft context en achtergrond bij een ambt dat de hele wereld aangaat. Hij verbindt het verhaal van het ambt van president met de personen die dit ambt reeds bekleedden en met de Amerikaanse verkiezingen. De Amerikaanse president is een boeiend naslagwerk in een jaar waarin er meer dan ooit op het spel staat in de belangrijkste democratie van de wereld.

Herman Warner Muntinghe (1773-1827), architect van de koloniale staat | Auteur: Jan Folkerts | Nederlands | Hardcover | 09 februari 2024 | 480 pagina's

Na de opheffing van de Verenigde Oostindische Compagnie (VOC) ontstond in het huidige Indonesië aan het begin van de negentiende eeuw een nieuwe koloniale staat. Ideeën uit de Europese Verlichting botsten hard met de werkelijkheid van de Indische archipel. De inwoners en de laatste overgebleven zelfstandige sultanaten boden passief en actief verzet tegen de koloniale overheersers.

De centrale figuur van de nieuwe koloniale politiek was Herman Warner Muntinghe. Hij was de belangrijkste adviseur van Herman Willem Daendels, Thomas Stamford Raffles en Godert van der Capellen. De uit Groningen afkomstige Muntinghe was een van de meest fascinerende en excentrieke figuren uit de Nederlandse koloniale geschiedenis. Zijn idee dat de kolonie er niet alleen was voor het moederland, maar ook andersom, vond aanvankelijk veel weerklank, maar uiteindelijk moest er vooral geld worden verdiend.

Na 1823 verdwenen Muntinghes idealen in de plooien van de geschiedenis, om pas veel later opnieuw ontdekt te worden. Het falen van zijn politiek mondde ten slotte uit in de verwoestende Java-oorlog (1825-1830), in het Cultuurstelsel en ook in Muntinghes persoonlijke ondergang.

Verhalen uit de geschiedenis van de lijfstraffelijke rechtspleging | Auteur: Frans Thuijs | Nederlands | Paperback | 15 februari 2024 | 256 pagina's

Frans Thuijs geeft een indrukwekkend beeld van tweehonderd jaar gerechtelijke uitwassen in de voorbije samenleving van de zeventiende en achttiende eeuw. Van kleine criminaliteit tot moord, van zedenmisdrijven tot dienstmeidenrumoer, van bedrog tot aanslagen en van de justitiële reacties daarop. Dat procesregels niet voor iedereen gelijk waren, is al wrang. Maar nog erger is dat de eigentijdse regelgeving werd genegeerd, met voeten werd getreden, of wel héél erg elastisch werd toegepast, ten bate van het ego, de carrière of persoonlijk gewin. De auteur heeft een sprankelende keus gemaakt uit een oneindige hoeveelheid gebeurtenissen. Hij geeft een beeld van een samenleving met als bron gerechtelijke stukken die bewaard zijn gebleven. De originele verhalen voorziet hij van enig commentaar of vraagtekens tussen de regels door: ze zijn spannend, droevig, triest en doorspekt met een lichte ironie. 

Een geschiedenis van alledaags Amsterdam in de zeventiende en achttiende eeuw | Auteur: Bob Pierik | Nederlands | Hardcover | 06 oktober 2023 | 256 pagina's

‘Pierik is een meester in met behulp van weinig betekende voorvallen en levendig en inzichtgevend beeld te schetsen van de Amsterdamse samenleving in de zeventiende en achttiende eeuw […] Pierik blijkt een goede verteller. Ingewikkelde zaken weet hij in een paar zinnen te ontvouwen. Abstracties maakt hij concreet.’ Nederlands Dagblad

Een bruisende geschiedenis van het Amsterdamse straatleven in de zeventiende en achttiende eeuw. Na alle boeken over belangrijke bestuurders krijgen nu eindelijk ook de gewone Amsterdammers uit die tijd een gezicht.

Het Amsterdamse centrum staat vol monumenten. Maar al die stenen herinneringen aan een rijk verleden zeggen weinig over hoe de zeventiende- en achttiende-eeuwse Amsterdammers de openbare ruimte gebruikten. Wie kwam je tegen in de straten van het oude Amsterdam? Wat zag je, hoorde je en maakte je mee als je je door de stadspoorten naar binnen begaf ?

Historicus Bob Pierik dook in de archieven en ontdekte hoe er in die eeuwen in de stad geleefd werd. Hij stuit op getuigenverklaringen over burenruzies die escaleerden, bijvoorbeeld omdat iemand een emmer water te veel pakte uit een gedeelde regenbak. Achter de conflicten schemert de dagelijkse gang van zaken door en zo krijgen we een unieke kijk op het alledaagse Amsterdamse straatleven. Pierik besteedt specifiek aandacht aan de Hollandse huiselijkheid en de rol van de vrouw. Amsterdamse vrouwen lieten zich niet beperken tot een leven binnenshuis. Waar eerdere historici de stad indeelden in de privésfeer voor vrouwen en de publieke sfeer voor mannen, laat Pierik zien dat die scheiding in de praktijk aanzienlijk minder strikt was.

Met Zo veel leven voor de deur waan je je even in de zeventiende en achttiende eeuw, hoor je de geluiden van de stad, ben je getuige van een burenruzie, kortom: komt de oude stad tot leven.

Een nieuwe geschiedenis van Nederland en het koningshuis | Auteur: Dorine Hermans | Uitgever: Nieuw Amsterdam | Nederlands | Hardcover | verschijnt 23 januari 2024 | 272 pagina's

Het boek bij de tv-serie Het verhaal van Nederland - Oranje Nassau

De opvolger van de bestseller Het verhaal van Nederland (meer dan 30.000 exemplaren verkocht!)

Een spectaculair boek, in kleur en met veel afbeeldingen en kaarten

De meest recente inzichten over de Oranje Nassaus meeslepend verteld

Overzichtelijke tijdbalken, kaders en rubrieken

Een epische reis door de geschiedenis die Nederland heeft verbonden met een koninklijke familie. Op basis van de nieuwste wetenschappelijke inzichten laat dit boek zien hoe ons huidige koningshuis teruggaat tot de vijftiende eeuw. Van Johanna van Polanen, Willem van Oranje en Anna van Saksen tot aan Beatrix, Willem-Alexander en Amalia.

Dit boek vertelt bekende én onbekende verhalen over de familie die als een oranje draad door onze geschiedenis loopt. Over liefde en afkeer tussen vorsten en volk. Over macht en verval, huwelijken en kinderen, geboorte en dood. Dit is het verhaal van Nederland en Oranje-Nassau.

Geuratlas van de Lage Landen | Auteur: Caro Verbeek | Uitgever: Boom | Nederlands | Paperback | 22 januari 2024 | 328 pagina's

Geuren kleuren onze levens. Ze geven smaak en brengen herinneringen tot leven. Geuren verleiden, brengen verlangens teweeg, roepen op tot walging of angst. Geuren hebben en geven betekenis. Maar wat weten we eigenlijk van geur? Over welke woorden beschikken we om onze reukervaringen uit te drukken? Wat zijn typisch Nederlandse geuren? Bestaat er zoiets als geurerfgoed? En wat als je (ineens) niets meer kunt ruiken?

Neuswijzer is een kleur- én geurrijk geïllustreerd standaardwerk waarin ons reukorgaan de absolute held is. Deze primeur geeft geur de hoofdrol in (streek)taal en cultuur, evolutie en biologie, geschiedenis en psychologie in de Lage Landen. Lezers ontdekken de spannende wereld van moleculen en receptoren, ontwaren de geuren die zorgen voor afkeer en opwinding, en maken kennis met Boldoot en meurmuren. Dit en meer verpakt in een aroma van rozen tot urine, en alles daartussenin.

Parfumeurs, kunstenaars, wetenschappers en andere kenners werkten samen aan dit boek, om vanuit hun eigen expertise en bevlogenheid hun inzichten te delen.

Biografie van een symbool | Auteur: Alfred C. Bronswijk | Nederlands | Paperback | verschijnt 25 januari 2024 | 256 pagina's

Vergeten verhalen over het kruis. Een verrassende zoektocht naar de geschiedenis van een symbool.

In Het kruis neemt theoloog en publicist Alfred C. Bronswijk lezers mee op reis naar de oorsprong van het symbool van het kruis. Het kruis staat nu bekend als het centrale symbool in het christendom, maar dat is niet altijd zo geweest. Dit boek vertelt over de bewogen geschiedenis van het kruis op een ontdekkende manier. Niet alleen over de vele verschijningen in de kunst en de samenleving, maar ook over de theologische gedachten achter al die verschillende uitingen. Het kruis dook echter niet alleen op in een religieuze context, er waren ook politieke bedoelingen. Vaak werd het kruis als symbool misbruikt. Daarom gaat dit boek ook over godsdienstoorlogen en kolonisatie.

Twaalf maanden wereldnieuws in beeld | Auteur: Lukas Spee | Uitgever: Spectrum | Nederlands | Hardcover | verschijnt 16 januari 2024 | 208 pagina's

Blik terug op het jaar 2023 met de nieuwe Het aanzien van

‘Het aanzien is de baas van de geschiedenis.’ NRC

In Het aanzien van 2023 geeft Lukas Spee een compleet en toegankelijk overzicht van twaalf maanden wereldnieuws zoals we dat van Het aanzien van gewend zijn: direct, verhelderend en met humor.

De opvallendste nieuwsverhalen uit binnen- en buitenland komen aan bod, voorzien van de beste foto’s. Naast wereldschokkende gebeurtenissen ook ruimschoots aandacht voor rages, sport en cultuur.

200 jaar strafkolonie Veenhuizen | Auteur: Jan Libbenga | Nederlands | Paperback |  08 november 2023 | 320 pagina's

De volledige geschiedenis van justitiedorp Veenhuizen boordevol foto’s ***** Van pauperparadijs tot strafgevangenis: de Drentse kolonie Veenhuizen kent geen gelijke. Wat begon als sociaal experiment van generaal Johannes van den Bosch groeide uit tot een speeltuin van justitie. De kolonie had als eerste een Open Gevangenis, kampen voor Jehovah’s Getuigen en verkeersdelinquienten, drugsvrije afdelingen en een werkkamp voor jongeren. Naast grote criminelen zaten er ook heel wat bekende Nederlanders die wegens rijden onder invloed als straf bomen moesten kappen. Het dorp kreeg bijnamen als "Hollands Siberië" en "Hollands Duivelseiland", en is vaak bezongen op de grammofoonplaat dankzij de etherpiraten die er ook zaten opgesloten. Het roemruchte gevangenisdorp in Drenthe bestaat nu 200 jaar en is inmiddels UNESCO-werelderfgoed.

Autoritaire Europese leiders tijdens het interbellum | Uitgever: Aspekt B.V. | Nederlands | Paperback | 22 december 2023 | 386 pagina's

Bibliotheken zijn vol geschreven over de grote Europese dictators van de twintigste eeuw: de fascist Benito Mussolini, de communist Jozef Stalin en de nationaalsocialist Adolf Hitler. Tot op de dag van vandaag wordt Europa geconfronteerd met de gevolgen van de wandaden die deze alleenheersers hebben begaan uit naam van hun heilsleer. Dat zij daardoor veel aandacht hebben gekregen in de moderne Europese geschiedschrijving is begrijpelijk. Toch waren zij niet de enigen die in Europa hun dictatuur wisten te vestigen in de periode tussen de twee wereldoorlogen die in de vorige eeuw op Europese bodem werden uitgevochten. Behalve in Noord- en West-Europa ontstonden in de loop van het Interbellum op het hele continent autoritaire regimes en regelrechte dictaturen van diverse pluimage. De politici, legerleiders en vorsten die in

deze regimes een centrale rol speelden, bleven in vergelijking tot de drie grote potentaten tamelijk onderbelicht in de Europese geschiedschrijving, zeker in het Nederlandse taalgebied. Dit boek bevat de biografieën van autoritaire leiders in Litouwen, Letland, Estland, Polen, Tsjecho-Slowakije, Oostenrijk, Hongarije, Roemenië, Joegoslavië, Albanië, Griekenland, Bulgarije, Turkije, Spanje en Portugal. Onder redactie van historicus Jacques Neeven laten specialisten uit diverse academische disciplines de lezer kennis maken met deze kleine Europese potentaten, met hun levens, hun drijfveren en de gevolgen van hun bewind voor het land dat zij regeerden, soms tegen wil en dank.

Auteur: Fik Meijer | Uitgever: Prometheus | Nederlands | Hardcover | 29 november 2023 | 336 pagina's

Fik Meijer over regeren in de Oudheid: een even fascinerend als actueel boek.

Mensen hebben altijd geworsteld met de vraag hoe ze hun dorp, stad of land politiek moesten inrichten. Bij het bedenken en ontwikkelen van regeringssystemen hebben de Grieken en Romeinen een belangrijke rol gespeeld. Vanaf de heldensamenleving van Homerus tot het verval van het keizerschap in Rome hebben ze geëxperimenteerd met de meest uiteenlopende staatsvormen: het koningschap en de tirannie in enkele Griekse stadstaten, de democratie in Athene, de militaristische regering van Sparta, de god-koningen van de hellenistische rijken, de gemengde constitutie van de Romeinse republiek en ten slotte het keizerschap, dat meer dan vijf eeuwen standhield.

Sommige regeringssystemen waren succesvol, andere pakten minder goed uit of waren ronduit rampzalig voor de samenleving. Dat hing mede af van de mate waarin ze aantrekkelijk waren voor grote groepen in die samenleving. In dit boek komen alle ‘deelnemers’ bij de politieke processen ruimschoots aan bod, evenals de buitenstaanders die geen deel hadden aan de politiek: vrouwen, vreemdelingen en slaven. Zij hadden niet of nauwelijks de mogelijkheid om te reageren op de plannen van de bestuurders.

Auteur: Josephine Rombouts | Nederlands | Hardcover | 21 november 2023 | 240 pagina's

Een talent hebben maar het niet mogen ontwikkelen omdat je een vrouw bent. Het was vele eeuwen de realiteit, maar er waren altijd individuen die het toch lukte hun gaven te ontwikkelen. Opmerkelijke vrouwen die tegen de stroom in hun droom volgden of noodgedwongen hun werkterrein verlegden. Beatrix Potter mocht geen wetenschapper worden, maar bleek een fenomeen als kinderboekenschrijver en illustrator. Hedy Lamarr, de mooiste vrouw van Hollywood, legde de grondslag voor gps en wifi, maar het duurde zeventig jaar voordat ze erkend werd als de uitvinder. Jane Austen liet al haar heldinnen trouwen en goede huisvrouwen worden, maar verstopte tussen de regels haar ideeën en maatschappijkritiek.

In Opmerkelijke vrouwen verdiept Josephine Rombouts zich in de levens van vorstinnen en kokkinnen, wetenschappers en ondernemers die schier onmogelijke hordes moesten nemen om tot hun bijzondere prestaties te komen.

Auteur: Maarten van Rossem | Nederlands | Paperback | 3 oktober 2023 | 139 pagina's

Ontdek Nederland met Maarten

Maarten van Rossem neemt u mee door Nederland langs eeuwenoude kerken, kastelen, waterwegen en natuurgebieden. Hij deelt zijn rijke kennis over bekende en minder bekende juweeltjes, zoals alleen hij dat kan.

Zo neemt hij u mee naar het oudste Romeinse castellum van ons land; duikt hij in de geschiedenis van Radio Kootwijk; volgt hij de idyllische Minstroom dwars door Utrecht; en vertelt hij over het gevoel van bevrijding dat hem overvalt op de veerboot naar Texel. Ga samen met Nederlands bekendste historicus op ontdekkingstocht langs het nationale erfgoed.

Auteur: Rick Honings | Uitgever: Prometheus | Nederlands | Hardcover | 4 oktober 2023 | 552 pagina's

Een rijk geïllustreerde reis door de gordel van smaragd.

Het ‘prachtig ryk van Insulinde dat zich daar slingert om den evenaar, als een gordel van smaragd’. Met die woorden verheerlijkte Multatuli de kolonie Nederlands-Indië in zijn Max Havelaar (1860). In de vroege negentiende eeuw, na de ondergang van de VOC, werd Indië voor het eerst een echte kolonie van Nederland. Vanaf dat moment gingen reizigers op pad om de binnenlanden van Java, Sumatra en de ‘buitengewesten’ te verkennen: natuuronderzoekers, predikanten, zendelingen, taalgeleerden, ambtenaren, militairen en gelukszoekers, en later ook vrouwen en toeristen. Zij schreven volop reisverhalen om het ‘moederland’ te informeren over het koloniale project.

Hoe reisden ze in die periode in Indië? Welke woorden gebruikten ze om uiting te geven aan hun ervaring van de tropen? Wat zagen, hoorden, roken en proefden ze? Welke onbekende planten, dieren en mensen kwamen ze tegen? En wat zeggen de publicaties van negentiende-eeuwers over hun manier van denken? De ontdekking van Insulinde laat niet alleen zien hoe Nederlanders reisden, maar ook hoe ze dachten en de koloniale stereotypen vorm gaven die tot op heden invloed uitoefenen.

Ooggetuigen van de Russische geschiedenis | Auteur: Michel Krielaars |Uitgever: Pluim | Nederlands | Paperback | 15 juni 2023 | 456 pagina's

Op 24 februari 2022 viel Rusland Oekraïne binnen, met een bloedige oorlog in het hart van Europa als gevolg. Ineens drongen de parallellen tussen heden en verleden zich aan alle kanten op. Vooral waar het ging om een samengaan van wreedheid en knulligheid. Dat blijkt ook uit de meer dan honderdvijftig ooggetuigenverslagen in 'Dit volk heeft zijn god op aarde'. Peter de Grote toont het eelt op zijn handen aan een leerling-stuurman, Catharina ii wil in kapiteinsuniform en te paard haar man van de troon stoten, een huisvrouw vreest de winter van 1917-1918. Anderen laten het grote lijden zien waaraan het Russische volk door achterdochtige ‘goden’ als Ivan de Verschrikkelijke en Stalin is onderworpen. Ook zijn er persoonlijke verslagen te lezen van belangrijke momenten uit de Russische geschiedenis: het verdrijven van Napoleon (1812), de Oktoberrevolutie (1917) en de blokkade van Leningrad (1941-1944). Enkelingen durfden het aan die goden te weerstreven, zoals de dekabristen in de negentiende eeuw, de schrijver Aleksandr Solzjenitsyn en de dichter Iosif Brodski in de twintigste eeuw, en journaliste Anna Politkovskaja en activisten Aleksej Navalny en Vladimir Kara-Moerza in de eenentwintigste eeuw.

Op reis door Frankrijk en Italië | Auteur: Janneke Budding | Uitgever: Brave New Books | Nederlands | Paperback | 06 juli 2022 | 190 pagina's

‘De Grand Tour in de 18e Eeuw; Op reis door Frankrijk en Italië’ beschrijft de cultureel-educatieve reis door Frankrijk en Italië die in de eerste helft van de achttiende eeuw zo goed als standaard was voor jonge mannen behorend tot de Britse adel. Vaak gaven deze jongelui echter een aanzienlijk minder serieuze invulling aan de Grand Tour dan hun ouders voor ogen stond. Vanaf 1750 reizen ook volwassen Britten, waaronder vrouwen, door Frankrijk en Italië. Het accent verschuift daarbij langzamerhand van educatie naar ontspanning en plezier. Hoogtepunten van de traditionele Grand Tour waren Parijs, Venetië, Florence, Rome en Napels. ‘De Grand Tour in de 18e Eeuw’ beschrijft de route, de bezienswaardigheden en de belevenissen van Britse Grand Tourists op reis. De voornaamste bronnen van het boek zijn de vele brieven, dagboeken en reisverslagen over deze bijzondere reis. Aan de hand daarvan ontstaat een interessant beeld van wie op Grand Tour ging, wat deze Grand Tourists deden op reis en hoe zij reageerden op wat ze onderweg meemaakten. Tenslotte wordt stilgestaan bij de effecten die de Grand Tour had op de Britse cultuur.

Eerherstel voor de sleurhut | Auteur: Marchien den Hertog | Nederlands | Paperback | 22 juni 2023 | 216 pagina's

Nederland land heeft met Zweden de hoogste caravandichtheid ter wereld. En dat is niet voor niets. Want wij willen wel op avontuur, maar dan met zelf gezette koffie en ons eigen bed aan de trekhaak. Met het hele gezin in dat knusse huisje is de caravan in de jaren vijftig een metafoor voor de wederopbouw. De eerste grote aankoop is gedaan, de vrijheid lonkt – en het verenigingsleven, met speciale kampeerterreinen, groepsreizen en happy hour. In de jaren zestig en zeventig lift de caravan naadloos mee op de gouden jaren van groeiende consumptie. Maar als de Europese wegen in de jaren tachtig vol lopen met het Nur Langsam rijdende witte gevaarte, wordt het zuinige, zindelijke vakantieverblijf symbool voor de burger op zijn allertruttigst. En dat is jammer. Want de eerste caravans zijn ontworpen door ingenieuze knutselaars en adellijke excentriekelingen, in een zucht naar vrijheid, natuur en avontuur. Later bezoekt ook de gewone Nederlander met zijn sleurhut alle uithoeken van Europa. En echt niet met alleen aardappels en pindakaas in het keukenkastje. Een thuis op wielen is een cultuurgeschiedenis van de Nederlander en zijn caravan. Aan de hand van prachtige foto’s uit het archief van Spaarnestad Photo reist de lezer langs vernuftige ontwerpen van de eerste bouwers, kampeert in de vooroorlogse kampeerwagen van een Overijsselse baron en ontdekt het geluk van de arbeider. Hij kookt mee in de kleine keuken, speelt een spelletje aan tafel en geniet van de natuur. Hij drinkt koffie onderweg en blijft zich verwonderen over de vrijheid en veiligheid van dat kleine huisje, waarmee je kunt gaan en staan waar je maar wilt.

Auteur: Simon Schama | Uitgever: Atlas Contact | Paperback | 384 pagina's | 1e druk | Nederlands

De geschiedenis staat bol van de afschuwelijke ziekte-uitbraken, maar in de negentiende eeuw werd een hoogtepunt bereikt. In de overvolle moderne steden woekerden ziekten als cholera en builenpest. Aan de ontluikende medische wetenschap de taak: stop de sterfte. In In gezonde staat neemt meesterverteller Simon Schama de lezer mee naar de laboratoria waar oortsachtig werd gewerkt aan vaccins. Centraal staat het wonderlijke verhaal van de geniale arts-onderzoeker Waldemar Haffkine, een relatief onbekende held die met zijn wetenschappelijke ontdekkingen duizenden levens zou redden, maar ook werd beschimpt en verstoten wegens zijn Joodse afkomst. In tijden van opkomende natiestaten en groeiende internationale spanningen was het voor wetenschappers als Haffkine praktisch onmogelijk om onafhankelijk en objectief te opereren. Geraffineerd laat Schama zien hoe de pandemiebestrijding verstrengeld raakte met nationalisme en politiek, hoe goedwillende wetenschappers afhankelijk waren van de grillen van politici, en hoe zo de loop van de natuurlijke én menselijke geschiedenis werd bepaald. 

Auteur: Christine Kooi | Uitgever: Prometheus | Nederlands | Paperback | 02 juni 2023 | 368 pagina's

In dit toegankelijke, algemene overzicht van de Reformatie in de Lage Landen behandelt Christine Kooi de sleutelmomenten van zowel de protestantse als de katholieke Reformatie zoals die zich in de zestiende eeuw voltrok in de Noordelijke én de Zuidelijke Nederlanden. Na de overvloed aan detailstudies over dit onderwerp biedt Kooi nu een schitterende synthese die het complete en complexe verhaal in samenhang vertelt, voor het eerst sinds zestig jaar.

Reformatie in de Lage Landen, 1500-1620 is een onmisbaar en uitstekend geschreven standaardwerk voor liefhebbers van de vroegmoderne geschiedenis. Een prachtige geschiedenis van de woelige zestiende eeuw vanuit het perspectief van de religie.

Christine Kooi (1965) is hoogleraar Europese geschiedenis aan Louisiana State University. Zij studeerde aan Yale University en is gespecialiseerd in vroegmoderne Nederlandse religiegeschiedenis, waarover ze, naast talloze artikelen en essays, twee boeken heeft gepubliceerd: Liberty and Religion. Church and State in Leiden’s Reformation (2000) en Calvinists and Catholics in Holland’s Golden Age. Heretics and Idolaters (2012).

1850 - 1960 | Auteur: Dan Jones | Nederlands | Hardcover | 19 mei 2023 | 448 pagina's

Een fascinerende verzameling ingekleurde foto’s van 200 opmerkelijke vrouwen, geportretteerd tussen 1850 en 1960.

Voor dit boek zijn 200 opmerkelijke vrouwen uit de geschiedenis geselecteerd. Hun oorspronkelijke zwart-witfoto’s, gemaakt tussen 1850 en 1960, zijn door Amaral ingekleurd. Daarmee brengt zij al deze vrouwen dichterbij. Alle foto’s zijn door Dan Jones voorzien van korte biografieën. Het toont vrouwen in allerlei facetten van het leven: op straat, op school, achter het stuur, aan de macht, in de wildernis, op het podium, tijdens de oorlog, op de winkelvloer, aan het sporten, als kunstenares en in witte jassen. Het boek bevat foto’s van over de hele wereld, inclusief Nederland en België.

Een nieuwe wereldgeschiedenis | Auteur: Peter Frankopan | Uitgever: Spectrum | Nederlands | Hardcover | 20 april 2023 | 800 pagina's

Wanneer we het over de wereldgeschiedenis hebben, denken we doorgaans niet meteen aan de zwaarste overstromingen, de hardnekkigste droogteperiodes of de veranderende ecosystemen. Maar in de lange geschiedenis van onze planeet is geen element zo allesbepalend geweest als de natuur. Vulkaanuitbarstingen, aardverschuivingen, klimaatveranderingen en andere transformaties hebben een cruciale rol gespeeld in het verloop van de geschiedenis – en zullen ook in de toekomst allesbepalend zijn.

In De transformatie van de aarde neemt historicus Peter Frankopan ons mee in een verhaal dat eeuwen en continenten overspant, van vulkaanuitbarstingen in IJsland die het Ottomaanse Rijk op de knieën kregen tot de val van de Moche-beschaving door de opwarming van het zeewater. Hij onderzoekt het ontstaan van religies en talen in relatie tot de natuurlijke omgeving, onze eeuwenlange fascinatie met het begrijpen en manipuleren van weerspatronen en hoe de toenemende vraag naar goede oogsten de slavernij in de hand werkte. Op basis van de meest recente wetenschappelijke ontdekkingen schetst Frankopan een intrigerend beeld van de wereldgeschiedenis waarin het klimaat niet langer in de schaduw staat.

Een nieuwe geschiedenis van het hart van Europa | Auteur: Martyn Rady | Uitgever: Spectrum | Nederlands | Hardcover | 04 mei 2023 | 632 pagina's

Een complete geschiedenis van de koninkrijken van Midden-Europa.

Midden-Europa heeft door de eeuwen heen vele omwentelingen doorgemaakt. Zo was het gebied sinds de Romeinse periode een doelwit voor aanvallen uit het oosten, kwam de Renaissance er al vroeg tot bloei, was het een bakermat voor de Reformatie, fungeerde het als slagveld in de twee wereldoorlogen en vond het hedendaags nationalisme er zijn oorsprong. In deze nieuwe geschiedenis neemt Martyn Rady, auteur van het veelgeprezen De Habsburgers, ons mee naar een regio met een uiterst turbulent verleden.

Door grotendeels vergeten verhalen over de Midden-Europese hertogdommen en koninkrijken in kaart te brengen, toont Rady aan dat dit deel van de wereld meer is dan een eeuwenlang betwist gebied. Waar geschiedenissen van deze regio zich veelal beperken tot Polen, Hongarije en Tsjechië, hanteert Rady een breder perspectief door heel Midden-Europa in zijn geschiedschrijving te betrekken, waaronder ook de Duitse gebieden, Oekraïne en Zwitserland. Daarmee biedt dit boek een uniek en compleet beeld van de complexe Midden-Europese geschiedenis.

Auteur: Harry de Paepe | Nederlands | Paperback | 21 april 2023 | 160 pagina's

VK-kenner Harry De Paepe vertelt de rijke geschiedenis van de vorige twee (of drie?) koningen Charles, verweven met het levensverhaal van King Charles III.

Het Verenigd Koninkrijk heeft weer een koning: Charles III. Al werden er wel wat vraagtekens geplaatst bij de eeuwige kroonprins. Zijn turbulente privéleven, zijn eigengereidheid en soms controversiële opinies baarden zelfs de meest overtuigde monarchisten zorgen. Kortom, de nieuwe koning is een echte… Charles.

Charles is de meest onfortuinlijke koningsnaam uit de Britse geschiedenis. De eerste Charles was een groot kunstliefhebber, mecenas en estheet. Maar zijn koppigheid leidde tot de Engelse Burgeroorlogen, en veroorzaakte het einde van de monarchie. Charles II herstelde het koningschap en werd onthaald als ‘the merry monarch’. Hij diende zich te schikken naar zijn parlementsleden. Maar deze Charles was door zijn beruchte liederlijkheid net iets té ‘merry’. Dan is er de onofficiële Charles iii, beter bekend als ‘Bonnie Prince Charlie’. Hij vond zich voorbestemd voor het koningschap en nam Edinburgh in. Zijn pogingen om de troon te bemachtigen eindigden in mislukking, bloedvergieten en fatale dronkenschap.

In het lichtvoetige boekje God Save King Charles! vertelt VK-kenner Harry De Paepe de rijke geschiedenis van deze verschillende koningen, verweven met het levensverhaal van King Charles III. Verwacht geen doordeweeks royaltyboek, want er valt meer te vertellen over Charles dan je wel zou denken.

Auteur: Renger E. de Bruin | Nederlands | Hardcover | 15 mei 2023 | 512 pagina's

In samenwerking met Ridderlijke Duitse Orde, Balije van Utrecht. 

Adel en Ridderschap in Utrecht is een verhaal van opkomen, verdwijnen en zich handhaven van talrijke geslachten zoals Van Goye, Van Zuylen, Van Hardenbroek, Van Reede en Van Tuyll van Serooskerken. De Lotgevallen van de adel zijn bepaald door oorlogen, revoluties, epidemieën, economische crises, maar ook door tijden van vrede en voorspoed. Tot ver in de twintigste eeuw nam de adel een belangrijke maatschappelijke positie in. Naast invloeden van buitenaf zijn er de individuele factoren van verstandige of onverstandige beslissingen, ziekte en sterfgevallen. Het persoonlijke krijgt ruime aandacht. Het verhaal over ridders baronnen en jonkheren impliceert een mannenwereld, maar krachtige vrouwen als Margaretha Turnor, die de herbouw van kasteel Amerongen leidde, of de kritische schrijfster Belle van Zuylen worden zeker niet vergeten. Het in- en exterieur van hun kastelen geven letterlijk kleur aan de lange geschiedenis van de Utrechtse adel. Het erfgoed van de adel, zowel materieel als immaterieel, wordt voor het nageslacht bewaard door stichtingen en verenigingen. Een daarvan is de Ridderschap van Utrecht, die het initiatief tot dit boek heeft genomen.

Van Leeuwenhoek en de microwereld | Nederlands | Softcover | 17 april 2023 | 96 pagina's

Een boek ter gelegenheid van het driehonderdste sterfjaar van Antoni van Leeuwenhoek.

Tien auteurs over de vraag hoe je het onzienlijke zichtbaar kan maken.

In 2023 is het driehonderd jaar geleden dat Antoni van Leeuwenhoek overleed. Met zijn zelfgemaakte microscopen en zonder formele wetenschappelijke achtergrond slaagde deze ‘burger van Delft’ erin een wereld zichtbaar te maken die nog nooit iemand had gezien. Als eerste zag hij levende spermacellen, de wriemelende massa ‘kleine dierckens’ in een waterdruppel en de nog kleinere microwezens die we later bacteriën zijn gaan noemen. Hoe speelde hij dat klaar? En wat dreef hem?

In Antoni. Van Leeuwenhoek en de microwereld buigt een team van experts, samengebracht door Rijksmuseum Boerhaave en het project Visualizing the Unknown van NWO, zich over de wereld van het microscopisch kleine. Antoni is rijk geïllustreerd met spectaculaire microfotografie en laat zien dat de fascinatie voor de raadselachtige organismen onder de microscoop – insecten, bacteriën, algen, schimmels, virussen zelfs – niet alleen het leven van Van Leeuwenhoek en zijn zeventiende-eeuwse collega’s en concurrenten beheerste, maar ook dat van veel hedendaagse wetenschappers en zelfs kunstenaars.

Over de vloeibare mens | Auteur: Ruben Verwaal | Nederlands | Paperback | 13 april 2023 | 256 pagina's

Onze problematische verhouding met lichaamssappen

Het menselijk lichaam is zo lek als een mandje. Het zweet, spuugt, piest, poept, bloedt en spuit. Juist die vloeibaarheid is essentieel voor ons leven en voor onze gezondheid. Zonder speeksel kunnen we ons eten niet doorslikken en verteren, zonder stollend bloed geen helende wonden, zonder vaginaal vocht en sperma geen voortplanting. Toch hebben we een problematische verhouding met onze lichaamssappen. We vinden pus, zweet en urine tegenwoordig al snel vies en onhygiënisch.

Maar dat is niet altijd het geval geweest. Hoe is dat zo gekomen?

Aan de hand van historische bronnen vertelt Ruben Verwaal in Bloed, zweet en tranen fascinerende en geestige verhalen over hoe in vroeger tijden over lichaamssappen werd gedacht en hoe ze in het dagelijks leven voor allerhande zaken werden gebruikt.

De wereld van Antoni van Leeuwenhoek (1632-1723) | Auteur: Geertje Dekkers | Uitgever: Spectrum | Nederlands | Paperback | 13 april 2023 | 216 pagina's

300 jaar na zijn dood is Antoni van Leeuwenhoek nog altijd invloedrijk.

Overal zag Antoni van Leeuwenhoek onvoorstelbaar kleine diertjes en deeltjes: in putwater, sperma, de inhoud van mee-eters en alles wat hij verder ook maar bekeek door zijn vernuftige zelfgebouwde microscopen. Zo opende hij in de zeventiende eeuw de deur naar een nieuwe wereld vol wezens en structuren die niemand ooit had gezien, en werd hij een gevierd onderzoeker.

Ook nu nog, drie eeuwen na zijn dood, oogst zijn werk bewondering. Maar tegelijkertijd klinkt een deel van zijn ideeën ons eigenaardig in de oren. Veel, klein en curieus vertelt hoe zijn slimme, wonderlijke en verbijsterende ideeën pasten in zijn tijd, en hoe Van Leeuwenhoek het natuuronderzoek een onverwachte richting in wees.

Mimi en Multatuli | Auteur: Gaia van Bruggen | Uitgever: Boom | Nederlands | Paperback | 5 april 2023 | 384 pagina's

Verheven ongemanierd is een pakkende levensschets van Mimi en haar geliefde Multatuli, waarin de aanwezigheid van Mimi een wezenlijk element toevoegt aan het beeld van de schrijver. Het keurige Haagse meisje Mimi Hamminck Schepel (1839-1930) werd verliefd op de twintig jaar oudere Eduard Douwes Dekker, beter bekend als Multatuli (1820-1887). Ze doorbrak alle conventies om met haar getrouwde minnaar te kunnen samenleven, en hield hem op de been in tijden van armoede en zwaarmoedigheid. Mimi werd zijn tweede echtgenote en zou na zijn dood ook zijn ‘geestdraagster’ worden. Al anderhalve eeuw lang brengt Multatuli vele pennen in beweging, en de boeken over zijn leven en werk vullen een bibliotheek. Maar de meeste letterkundigen die hem tot op het bot fileren, hebben een blinde vlek voor de vrouw die bijna 25 jaar lief en leed met hem heeft gedeeld. Wordt Mimi in de Multatuli-kunde meestal afgedaan als een belemmerend aanhangsel van de grote schrijver, in Verheven ongemanierd voert Gaia van Bruggen haar op als zijn geliefde en muze. Meer dan een biografie is Verheven ongemanierd een verhaal over twee verweven levens, over een liefde die indruiste tegen het fatsoen, en over trouw tot aan het einde. Douwes Dekker verschijnt in deze context in onverwachte en niet altijd even aangename gedaanten.

Auteur: Jonathan Kennedy | Nederlands | Softcover | 13 april 2023 | 400 pagina's

Microben hebben de loop van onze geschiedenis bepaald, van de overwinning van Homo sapiens op de neanderthalers tot de opkomst van het kapitalisme

Het succesverhaal van de menselijke soort wordt doorgaans toegeschreven aan onze denk- en spierkracht, aan individuele en collectieve acties die de loop van de geschiedenis zouden hebben bepaald. Maar overschat de mens zijn eigen rol niet drastisch? Wat als niet de mens maar de microbe oorlogen won en wereldrijken ineen liet storten?

In Een geschiedenis van de wereld in acht plagen worden we meegenomen op een reis door 60.000 jaar menselijke geschiedenis. Jonathan Kennedy licht acht infectieziekten uit die de moderne wereld mede hebben gevormd. Zo speelden bacteriën en virussen onder meer een hoofdrol in de ondergang van de neanderthalers, de opkomst van islam en christendom en de overgang van feodalisme naar kapitalisme.

Nu we opnieuw te maken hebben met een virus dat bepalend is voor ons heden en onze toekomst, is Kennedy’s visie actueler dan ooit. Hij bevraagt de hardnekkigste aannames over ons verleden en transformeert zo onze kijk op het verhaal van de mensheid.

Auteur: Tirtsah Levie Bernfeld | Nederlands | Hardcover | 17 april 2023 | 224 pagina's

Veel mensen weten wel iets over de Nederlands-Joodse geschiedenis, maar veelal zijn dat fragmenten: de Portugese Joden van Amsterdam, het Joodse socialisme en de fatale oorlogsjaren. Maar wat is nu de doorgaande lijn? Hoe is het Joden in Nederland vergaan vanaf het eerste moment dat ze zich hier blijvend vestigden? Daar geeft deze Joodse canon in honderd vensters antwoord op. Elk venster gaat over een belangrijke gebeurtenis, een plaats, een persoon of een voorwerp. Iedere tekst is gekoppeld aan een sprekende, iconische afbeelding. De vensters zijn per eeuw gegroepeerd rond een samenbindend thema, waardoor ze samen een lopend verhaal vormen.

Auteur: Erik Tigelaar | Nederlands | Hardcover | 13 april 2023 | 352 pagina's

De meeste grote streden van Nederland beschikken over een compleet straatnamenboek. Voor Utrecht bestond dat nog niet. Het straatnamenboek van Utrecht is geheel gebaseerd op nieuw archiefonderzoek. De bijna 350 straten die dateren van vóór 1850 worden uitgebreid beschreven, inclusief eerdere benamingen, vroegste vermelding en de verklaring van de huidige naam. Het boek bevat ook een beknopte geschiedenis van de straatnaamgeving in Utrecht.

Straatnamen maken deel uit van ons dagelijks leven. Iedereen komt ermee in aanraking. Achter straatnamen gaan vaak bijzondere verhalen schuil. Veel mensen zijn geïnteresseerd in de herkomst van de naam van hun straat en de ontstaansgeschiedenis van oude straten in hun woonplaats. Straatnaamgeving geeft ook nu nog regelmatig aanleiding tot discussie.

In Het Utrechtse straatnamenboek kunnen Utrechters lezen hoe straten zoals Ledig Erf, Hanengeschrei en Ondiep aan hun bijzondere namen komen. Historici zullen nieuwe informatie aantreffen over de ontwikkeling van de stad.

Een geschiedenis van 3000 jaar op leven en dood | Auteur: Piet van Midden | Nederlands | Paperback | 30-03-2023 | 224 pagina's

Een boeiende inkijk in de geschiedenis van Israël.

Israël, een wereld apart van Piet van Midden biedt een interessante inkijk in de geschiedenis van de staat Israël. De oppervlakte van de staat Israël is de helft van die van Nederland. Toch is dit land al sinds zijn stichting 75 jaar geleden het gesprek van de dag. Aan de ene kant is er een blijvende spanning tussen Israël en de Palestijns-Arabische wereld, tegelijkertijd zoeken gezworen vijanden uit het verleden weer contact met Israël. Wat maakt Israël zo bijzonder? Daarop probeert dit boek het begin van een antwoord te geven. De auteur beschrijft de geschiedenis van Israël vanaf de eerste eeuwen, met nadruk op de laatste 75 jaar. Een geschiedenis vol conflicten en verrassende overwinningen.

Auteur: Marcel Möring | Nederlands | Hardcover | 14 februari 2022 | 136 pagina's

Een openhartige vertelling over zijn familiegeschiedenis

Vier jaar geleden keerde Marcel Möring terug naar het noorden, waar hij opgroeide. Daar, tussen bos en boerenland, kwamen al rondzwervend herinneringen terug die ver weg en diep verborgen leken. Nu, na meer dan een halve eeuw, kan hij nog steeds, zo tussen waken en slapen, naar de onderduikouders van zijn moeder lopen. Zijn moeder had er in 1945 voor gekozen om bij hen te blijven, in plaats van terug te keren naar haar geboortestad Rotterdam. ‘Het is een plek waar ik graag kom, vanwege de warmte, de geur, de suggestie ook van een andere wereld, maar ik mag niets aanraken. Dat is een van de weinige verboden in het huis van mijn grootouders.’ In Familiewandeling duikt Marcel Möring, wandelend door het landschap van zijn jeugd, in het verleden en zoekt hij mensen en gebeurtenissen op die bepalend waren. Voor het eerst openbaart hij zijn familiegeschiedenis, die vooral wordt gekenmerkt door vergeten, vergeten en doorgaan.

Auteur: Herman Romer | Nederlands | Hardcover | 7 maart 2023 | 128 pagina's

Het kooppaleis, onder de naam Passage, was bij de totstandkoming gelegen tussen de Korte Hoogstraat en de toenmalige Coolvest. Voordat het pand op 15 oktober 1879 in Rotterdam werd geopend, was de verwachting onder de bevolking niet bepaald hooggespannen. Het pessimisme was lange tijd niet van de lucht, maar die stemming sloeg snel om na bezichtiging van de nieuwe aanwinst. De Rotterdammers, destijds niet verwend met veel schoonheid in hun stad, waren ronduit opgetogen. Bij al het verdriet over de verwoesting van het oude Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog, was die over het verlies van de Passage niet het minste. Vandaar dit rijk geïllustreerde boek met tal van herinneringen en anekdotes.

In beelden en gebeurtenissen | Auteur: Gerard Kamp | Nederlands | Hardcover | 16 maart 2023 | 176 pagina's

‘Vergeten Nederland’ van Gerard Kamp is een prachtig fotoboek dat de periode rond 1900 in Nederland letterlijk kleur geeft.

In het prachtige fotoboek ‘Vergeten Nederland’ geeft colorist Gerard Kamp het verleden letterlijk kleur. Spontane foto’s van mensen en hun omgeving waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Er werden toen voornamelijk statige portretfoto’s gemaakt. Maar fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag. Gerard Kamp selecteerde uit hun en andere archieven de mooiste beelden, gemaakt zowel in de stad als op het platteland, en kleurde die pixel voor pixel in. De ingekleurde beelden zijn voorzien van korte essays, die het beeld in de tijd plaatsen. ‘Vergeten Nederland’ van Gerard Kamp is een levendig tijdsbeeld van de decennia voor en na 1900, een periode waarin Nederland voorgoed veranderde.

Verhalen boven water | Auteur: Sippy Tigchelaar | Nederlands | Hardcover | 17 april 2023 | 232 pagina's

Wanneer het over de binnenvaart gaat, blijft de rol van de schippersvrouw meestal onderbelicht. Toch is zij van onschatbare waarde geweest. Samen met haar man, en vaak ook hun kinderen, hield ze het schip in de vaart. Hoe beleefden vrouwen aan boord van skûtsjes en andere vrachtschepen de schipperij? Het was een hard bestaan, zonder veel aandacht voor verdriet en emoties. In de kleine roef van het schip kwamen de kinderen ter wereld, kookte de schippersvrouw het eten en deed ze de was. Ook was ze vaak verantwoordelijk voor de boekhouding en het onderwijzen van de kinderen. Bij het aanleggen van het schip had de schipper de hulp van zijn vrouw nodig, en was het ‘alle hens aan dek’. De vrouwen stonden ook op deze manier hun mannetje. In dit boek vertellen vijftien sterke vrouwen hun indrukwekkende levensverhalen. Sippy Tigchelaar was werkzaam bij de NOS en Omrop Fryslân en versloeg vele tientallen jaren het skûtsjesilen. Alice Booij was werkzaam in de journalistiek en de communicatie en is betrokken bij het Fries Scheepvaart Museum.

De Middellandse Zee als bakermat van geschiedenis en cultuur | Auteur: Jose Enrique Ruiz-Domenec | Nederlands | Hardcover | 08 maart 2023 | 480 pagina's

In De droom van Odysseus komen ruim dertig eeuwen aan cultuur en geschiedenis rond de Middellandse Zee tot leven – de auteur verweeft verhalen, mythes en literatuur over de Middellandse Zee met elkaar en koppelt ze aan de huidige tijd

Voor de lezers van Papyrus en De zeven steden

Het Middellandse Zeegebied is de bakermat van klassieke mythen, de grootste religies en de invloedrijkste filosofieën. Aan de kusten lagen belangrijke handelscentra zoals Venetië, maar de zee was ook meermaals het toneel van verschrikkelijke veldslagen en oorlogen. Het gebied was een grote inspiratiebron voor denkers, schrijvers, schilders en avonturiers.

In dit ambitieuze boek neemt historicus José Enrique Ruiz-Domènec ons mee op een culturele reis over de Middellandse Zee. Van de Trojaanse Oorlog tot aan de dood van Socrates, van Rome tot Karel de Grote, van Marco Polo tot aan De goddelijke komedie van Dante, van Machiavelli tot Shakespeare, van Casanova tot Napoleon en het Oude Egypte, van Triëst tot Israël, tot de Balkanoorlog, vluchtelingen die op bootjes de oversteek wagen en het steeds verder oprukkende toerisme.

Met zijn fascinerende verhalen biedt Ruiz-Domènec een verhelderende reflectie op het belang van de mediterrane culturele erfenis. De droom van Odysseus is een boek om mee naar het verleden te reizen, het heden te begrijpen en na te denken over de toekomst.

Hoe ons land in 2000 jaar is ingericht | Auteur: Reinout Rutte | Nederlands | Hardcover | 1 maart 2023 | 160 pagina's

De Historische atlas van Nederland gaat over de inrichting van ons land. Centraal staat de vraag waarom Nederland er zo uitziet als het er uitziet. Nederland bestaat uit een reeks door mensen gemaakte landschappen. In die cultuurlandschappen liggen honderden dorpen en steden, verbonden door rivieren, kanalen, spoorlijnen en wegen. In die dorpen en steden staan markante gebouwen, zoals kerken, stadhuizen en stations. Dit boek belicht de totstandkoming van deze landschappen, stedenbouw en architectuur in samenhang. Aan de hand van historische kaarten, nieuw getekende kaarten, plattegronden, schilderijen en foto's wordt in 35 korte hoofdstukken verteld hoe Nederland in 2000 jaar zijn huidige aanzien kreeg.

De geschreven en ongeschreven regels van het Nederlandse staatsbestel | Auteur: Wim Voermans | Nederlands | Hardcover |  31 maart 2023 | 944 pagina's

Nederland heeft een van de oudste grondwetten van de wereld en al meer dan twee eeuwen een stabiel constitutioneel bestel. De spelregels ervan zijn wezenlijk voor hoe we samen vorm geven aan ons lot, maar toch zijn ze weinig bekende, soms haast onzichtbare decorstukken voor ons statelijke, politieke, juridische en ook alledaagse samenleven. Wim Voermans probeert die vaak lastig te doorgronden regels van ons oude Nederlandse constitutionele bestel tot leven te wekken door, voorbij de mist van juridische techniek en jargon, naar hun achtergrond te kijken. Je gaat die regels – deels vervat in de Grondwet, deels in ongeschreven constitutioneel recht – namelijk beter begrijpen als je weet op welke vraagstukken ze een antwoord (probeerden te) geven. Onze constitutie reist daarvoor langs de Republiek, het Koninkrijk en de geboorte van de moderne (rechts)staat en democratie in een poging de deur van onze constitutie te openen voor iedereen: leken, liefhebbers, studenten staatsrecht en deskundigen, professionals en amateurs. Op een manier en in een taal die iedereen er toegang toe geeft.

Onze constitutie bouwt voort op Voermans’ eerdere boek Het verhaal van de grondwet (2019) waarin het verschijnsel grondwet wereldwijd werd bekeken. Dit vervolg richt zich exclusief op het Nederlandse constitutionele bestel.

Honderd bijzondere exemplaren | Auteur: Frederik Schreuder | Nederlands | Hardcover 224 pagina's | verschijnt 15 maart 2023

Eeuwenlang werden almanakken dagelijks gebruikt door mensen uit alle lagen van de bevolking. Ze boden praktische informatie, bevatten nieuws en nieuwtjes en werden ingezet als propagandamateriaal. Er zijn er miljoenen geproduceerd in verschillende vormen en gemaakt van verschillende materialen. Dit boek toont honderd exemplaren afkomstig uit de hele wereld. Naast iedere fraai afgebeelde almanak of kalender staat een beschrijving van herkomst en inhoud. Die inhoud varieerde nogal: van Gregoriaanse kalenderhervorming tot verzet tegen slavernij en van duivelssatire tot NSB-propaganda. Naast kranten en pamfletten vormen almanakken een belangrijk hulpmiddel om het verleden beter te begrijpen.

De geboorte in kaart gebracht | Auteur: Tammo Schuringa | Uitgever: Atlas Contact | Nederlands | Hardcover |  

14 maart 2023 | 160 pagina's

De herkomst van baby’s, verkent middels oude volksverhalen, aan de hand van het kortstondig populaire subgenre van surrealistische babyansichtkaarten

In 2012 kocht Tammo Schuringa op het Waterlooplein in Amsterdam een opmerkelijke ansichtkaart waarop een vliegende vis staat afgebeeld die een baby in de bek vasthoudt. De kaart bleek het startpunt van een wonderlijke zoektocht. In Verrukkelijke baby’s ontrafelt Schuringa aan de hand van oude volksverhalen de herkomst van baby’s. Wie rond 1900 goed oplette kon overal zuigelingen zien, zo dacht men vroeger: ze verscholen zich in eieren, kolen, bomen, bloemen en waterputten. En op 1 april zouden Franse vissen baby’s aan huis bezorgen. Gedurende de eerste twintig jaar van de vorige eeuw was de ansichtkaart een buitengewoon populair communicatiemiddel. Miljarden kaarten gingen de wereld over. De in dit boek getoonde surrealistische babykaarten waren kortstondig een zeer populair subgenre. Verrukkelijke baby’s verbeeldt zowel de ontstaansgeschiedenis van de baby als die van de ansichtkaart en vertelt het verhaal van hun succesvolle buitenissige huwelijk.

Auteur: Maria Barnas | Nederlands | Hardcover | 16 december 2022 

Fotografe Robin de Puy herdenkt de Watersnoodramp van 1953

In 1953 voltrok zich in grote delen van Nederland een enorme natuurramp, veroorzaakt door een storm bij springtij. Fotografe Robin de Puy (1986) portretteert zeventig jaar later een aantal bewoners van het eiland Goeree-Overflakkee, dat zwaar getroffen werd. Velen van hen hebben de Watersnoodramp zelf meegemaakt, anderen groeiden op in de schaduw van wat hun (groot)ouders hebben beleefd.

De opmerkelijke beelden worden begeleid door een reeks observaties van Maria Barnas (1973). Zij schetst in rake, poëtische taal wat de geportretteerden zich herinneren van de nacht van de ramp en de dagen erna. Daarbij wordt duidelijk welke rol het water blijft spelen in het leven van ieder van hen.

De geschiedenis van ons geloof in God | Auteur: Daniel de Waele | Nederlands | Paperback  | 09 februari 2023 | 424 pagina's

Een cultuurgeschiedenis over de evolutie van het geloof in God.

‘Godenschemering’ van Daniël de Waele is een theologische cultuurgeschiedenis die de evolutie van het geloof in God uitdiept in de loop der tijd. Israël ontdekte in een polytheïstische wereld de Ene God, die door de tijd heen steeds humaner werd en dichterbij kwam. Hoe is het geloof na die grote stap geëvolueerd? Hoe past het verdampen van het geloof, dat uiteindelijk eindigde in de dood van God, in deze evolutie? En welke rol heeft het bestormen van de godenbeelden gespeeld? De Waele ontwaart naast deze geloofsevolutie een andere geschiedenis: een blijvende zoektocht naar de ene God.

Auteur: Wim Daniëls | Nederlands | Hardcover | 08 november 2022 | 200 pagina's

De vrolijke geschiedenis van de dove, negentiende-eeuwse botanicus Albert Sutherland Royaards (1855-1900) die ontdekkingsreiziger werd - per fiets.

Albert Sutherland Royaards (1855-1900) was een tiener toen er een voertuig werd uitgevonden dat niet alleen de wereld, maar ook zijn eigen leven ingrijpend zou veranderen. Royaards werd geboren op Ambon, overleefde ternauwernood een hersenvliesontsteking en verloor daardoor zijn gehoor. Als kleine jongen maakte hij per boot de lange reis naar Nederland, waar hij, ondanks zijn handicap, een geslaagd ondernemer werd. Op zekere dag besloot hij echter zijn bloeiende tuinbouwhandel te verkopen, stapte op zijn Burgers-rijwiel en begon te fietsen. Royaards bezocht onder meer Rusland, het Afrikaanse continent en Jeruzalem op zijn tweewieler. Kranten en tijdschriften berichtten met regelmaat over de avonturen van ‘de doofstomme wielrijder’. Wie was toch deze figuur, die duizenden kilometers aflegde en een enorme bezienswaardigheid moet zijn geweest? Wim Daniëls schrijft een prachtig portret van een man die op ontdekkingstocht ging.

Van de prehistorie tot nu | Auteur: Marylène Patou Mathis | Nederlands | Paperback | 25 oktober 2022 | 296 pagina's

Er is geen bewijs dat de ‘kunstenaars’ van de grotten van Lascaux mannen waren. Zoals er ook geen bewijs is dat alleen mannen op bizons joegen of dat technische vooruitgang in de vroegste landbouw enkel aan mannen te danken is. Wél is duidelijk dat onze kijk op de geschiedenis mannelijk bepaald en patriarchaal is.

Toen in de negentiende eeuw de prehistorie voor het eerst als periode werd bestudeerd, werd de blik daarop ontwikkeld door mannen. Zij projecteerden de stereotypen van hun tijd op de oertijd. Vrouwen werden gezien als ‘verweksters’ wier rol beperkt bleef tot het opvoeden van kinderen, huishoudelijk werk en voedsel verzamelen. Dat beeld begint te kantelen dankzij nieuwe ontdekkingen en archeologisch onderzoek naar rolverdeling. Er blijkt geen bewijs te zijn voor een ‘natuurlijke’ hiërarchie tussen de seksen. Patou-Mathis ontmantelt de seksistische vooroordelen die lange tijd het beeld van prehistorische vrouwen hebben bepaald, en werpt zo een nieuw licht op de plaats van deze vrouwen in de geschiedenis.

Auteur: Huygens Instituut Voor Nederlandse Geschiedenis | Nederlands | Hardcover | 20 oktober 2022 | 720 pagina's

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland is het vervolg op het succesvolle standaardwerk Wereldgeschiedenis van Nederland en bevat meer dan honderd verhalen over het verleden van Nederland

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland is opnieuw een standaardwerk dat in geen enkele boekenkast mag ontbreken. Het is een originele en uitdagende geschiedenis over de internationale wortels van onze nationale identiteit

De Nederlandse geschiedenis is nauw verbonden met die van de wereld als geheel. Door migratie, handel en kennisuitwisseling beïnvloedden mensen elkaar over grotere afstanden en intensiever dan we lang dachten. Wereldgeschiedenis van Nederland toonde in meer dan honderd verhalen hoe internationaal de geschiedenis van Nederland écht is. En er zijn veel meer voorbeelden.

In Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland komen onderwerpen aan de orde als geuren en smaken, Nederland als fietsland, Bataven in het Romeinse leger, slavenhandel, het eerste hoerencongres, genocide op Ambon en in Atjeh, de verspreiding van het Nederlands over de wereld en de gevolgen van Nederlandse exploitatie voor de olifant.

Met bijdragen van: Sandra Langereis, Lotte Jensen, Wim Blockmans, Jan Luiten van Zanden, Ido de Haan, Beatrice de Graaf en vele anderen.

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland kwam tot stand in samenwerking met het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en Cultuur en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis.

Een Nederlandse geschiedenis | Auteur: Lotte Jensen | Nederlands | Hardcover | 27 september 2022 | 320 pagina's

Eeuwenlang hebben de Nederlanders een strijd tegen het water gevoerd. Vele malen wisten we de waterwolf te temmen, maar minstens zo vaak kregen we te maken met verwoestende overstromingen. Denk aan de Sint-Elisabethsvloed van 1421 of de Watersnoodramp van 1953. In de culturele verbeelding van dit soort catastrofale gebeurtenissen gaan kwetsbaarheid en trots hand in hand: in foto’s, verhalen en monumenten benadrukken schrijvers en kunstenaars zowel de rampzalige gevolgen als de veerkracht van gemeenschappen.

Wij en het water vertelt het verhaal van drijvende wiegjes, Hollandse leeuwen, waterwolven, vaderlijke vorsten, inzamelingsacties, solidariteit en een vinger in de dijk. Maar Lotte Jensen laat ook zien hoe de culturele verbeelding door de tijd heen nieuwe relevantie krijgt. Nu de zeespiegelstijging een steeds grotere dreiging vormt voor toekomstige generaties, is het onderkennen van onze kwetsbaarheid belangrijker dan ooit.

De zoektocht naar mijn verdwenen grootvader | Auteur: Linda Kinstler | Nederlands | Paperback | Druk: 1 | september 2022 | 320 pagina's

Na de Tweede Wereldoorlog verdween haar grootvader spoorloos. Wanneer zijn naam opduikt in een groot strafrechtelijk onderzoek besluit Linda Kinstler op zoek te gaan.

Ze had hem nooit gekend en er werd nooit over hem gesproken. De grootvader van Linda Kinstler was een Nazi én KGB-agent, die na de Tweede Wereldoorlog spoorloos verdween – zo’n familielid dat je liever maar vergeet. Maar op een dag in 2016 dook zijn naam op in een groot strafrechtelijk onderzoek. Uit de dossiers bleek dat hij samenwerkte met Herberts Cukurs, ‘de Slager van Riga’, betrokken bij de moord op 30.000 joden, en de enige nazi van wie bekend is dat hij door de Mossad werd vermoord. In ‘Zij die nooit zullen vergeten’ maakt Kinstler een reis over drie continenten; ze duikt in de archieven van tien verschillende landen om de levens van deze twee mannen te reconstrueren. Wie waren deze twee mannen, wat was hun rol tijdens de Tweede Wereldoorlog en wat is de toedracht van hun dood? Het resultaat is een krachtig debuut waarin de vraag wordt gesteld hoe we de verhalen over onszelf, onze families en ons land doorgeven en levend houden.