Een geschiedenis van 3000 jaar op leven en dood | Auteur: Piet van Midden | Nederlands | Paperback | 30-03-2023 | 224 pagina's

Een boeiende inkijk in de geschiedenis van Israël.

Israël, een wereld apart van Piet van Midden biedt een interessante inkijk in de geschiedenis van de staat Israël. De oppervlakte van de staat Israël is de helft van die van Nederland. Toch is dit land al sinds zijn stichting 75 jaar geleden het gesprek van de dag. Aan de ene kant is er een blijvende spanning tussen Israël en de Palestijns-Arabische wereld, tegelijkertijd zoeken gezworen vijanden uit het verleden weer contact met Israël. Wat maakt Israël zo bijzonder? Daarop probeert dit boek het begin van een antwoord te geven. De auteur beschrijft de geschiedenis van Israël vanaf de eerste eeuwen, met nadruk op de laatste 75 jaar. Een geschiedenis vol conflicten en verrassende overwinningen.

Auteur: Marcel Möring | Nederlands | Hardcover | 14 februari 2022 | 136 pagina's

Een openhartige vertelling over zijn familiegeschiedenis

Vier jaar geleden keerde Marcel Möring terug naar het noorden, waar hij opgroeide. Daar, tussen bos en boerenland, kwamen al rondzwervend herinneringen terug die ver weg en diep verborgen leken. Nu, na meer dan een halve eeuw, kan hij nog steeds, zo tussen waken en slapen, naar de onderduikouders van zijn moeder lopen. Zijn moeder had er in 1945 voor gekozen om bij hen te blijven, in plaats van terug te keren naar haar geboortestad Rotterdam. ‘Het is een plek waar ik graag kom, vanwege de warmte, de geur, de suggestie ook van een andere wereld, maar ik mag niets aanraken. Dat is een van de weinige verboden in het huis van mijn grootouders.’ In Familiewandeling duikt Marcel Möring, wandelend door het landschap van zijn jeugd, in het verleden en zoekt hij mensen en gebeurtenissen op die bepalend waren. Voor het eerst openbaart hij zijn familiegeschiedenis, die vooral wordt gekenmerkt door vergeten, vergeten en doorgaan.

Auteur: Herman Romer | Nederlands | Hardcover | 7 maart 2023 | 128 pagina's

Het kooppaleis, onder de naam Passage, was bij de totstandkoming gelegen tussen de Korte Hoogstraat en de toenmalige Coolvest. Voordat het pand op 15 oktober 1879 in Rotterdam werd geopend, was de verwachting onder de bevolking niet bepaald hooggespannen. Het pessimisme was lange tijd niet van de lucht, maar die stemming sloeg snel om na bezichtiging van de nieuwe aanwinst. De Rotterdammers, destijds niet verwend met veel schoonheid in hun stad, waren ronduit opgetogen. Bij al het verdriet over de verwoesting van het oude Rotterdam tijdens de Tweede Wereldoorlog, was die over het verlies van de Passage niet het minste. Vandaar dit rijk geïllustreerde boek met tal van herinneringen en anekdotes.

In beelden en gebeurtenissen | Auteur: Gerard Kamp | Nederlands | Hardcover | 16 maart 2023 | 176 pagina's

‘Vergeten Nederland’ van Gerard Kamp is een prachtig fotoboek dat de periode rond 1900 in Nederland letterlijk kleur geeft.

In het prachtige fotoboek ‘Vergeten Nederland’ geeft colorist Gerard Kamp het verleden letterlijk kleur. Spontane foto’s van mensen en hun omgeving waren zeldzaam aan het eind van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw. Er werden toen voornamelijk statige portretfoto’s gemaakt. Maar fotografen als Jacob Olie en James Higson legden zich juist toe op het fotograferen van het leven van alledag. Gerard Kamp selecteerde uit hun en andere archieven de mooiste beelden, gemaakt zowel in de stad als op het platteland, en kleurde die pixel voor pixel in. De ingekleurde beelden zijn voorzien van korte essays, die het beeld in de tijd plaatsen. ‘Vergeten Nederland’ van Gerard Kamp is een levendig tijdsbeeld van de decennia voor en na 1900, een periode waarin Nederland voorgoed veranderde.

Historische reeks Muzee Scheveningen - Van nettenboetster tot redersweduwe | Auteur: Sjors Stuurman | Nederlands | Paperback |  8 maart 2023 | 144 pagina's

Dit boek gaat over het leven van vrouwen die op Scheveningen de dienst uitmaakten terwijl hun mannen op zee zaten. Het beslaat de periode 1830 tot 1960. Het bestaan was hard en karig. Voor wat extra geld verkochten de vrouwen vis op straat, werkten als nettenboetster of in de visverwerking. Thuis wachtten daarna het huishouden en de kinderen. Hard werken, dat deden ze van jongs af aan. Als meisje hielpen ze thuis met garnalen pellen en eenmaal van school werkten ze als boetster, naaister of als dagmeisje bij een gegoede familie. Doorleren, dat deden alleen enkele meisjes uit de middenklasse. Die zaten later in de zorg of het onderwijs.

De vrouwen stonden er lange periodes alleen voor, altijd metde angst dat hun man niet van zee terug zou keren. Het leven was zwaar, maar Scheveningse vrouwen stonden bekend als sterk, krachtig en zelfstandig. Ze wisten hun weg te vinden. Hoe – dat blijft altijd een wonder.

Verhalen boven water | Auteur: Sippy Tigchelaar | Nederlands | Hardcover | 8 maart 2023 | 232 pagina's

Wanneer het over de binnenvaart gaat, blijft de rol van de schippersvrouw meestal onderbelicht. Toch is zij van onschatbare waarde geweest. Samen met haar man, en vaak ook hun kinderen, hield ze het schip in de vaart. Hoe beleefden vrouwen aan boord van skûtsjes en andere vrachtschepen de schipperij? Het was een hard bestaan, zonder veel aandacht voor verdriet en emoties. In de kleine roef van het schip kwamen de kinderen ter wereld, kookte de schippersvrouw het eten en deed ze de was. Ook was ze vaak verantwoordelijk voor de boekhouding en het onderwijzen van de kinderen. Bij het aanleggen van het schip had de schipper de hulp van zijn vrouw nodig, en was het ‘alle hens aan dek’. De vrouwen stonden ook op deze manier hun mannetje. In dit boek vertellen vijftien sterke vrouwen hun indrukwekkende levensverhalen. Sippy Tigchelaar was werkzaam bij de NOS en Omrop Fryslân en versloeg vele tientallen jaren het skûtsjesilen. Alice Booij was werkzaam in de journalistiek en de communicatie en is betrokken bij het Fries Scheepvaart Museum.

De Middellandse Zee als bakermat van geschiedenis en cultuur | Auteur: Jose Enrique Ruiz-Domenec | Nederlands | Hardcover | 08 maart 2023 | 480 pagina's

In De droom van Odysseus komen ruim dertig eeuwen aan cultuur en geschiedenis rond de Middellandse Zee tot leven – de auteur verweeft verhalen, mythes en literatuur over de Middellandse Zee met elkaar en koppelt ze aan de huidige tijd

Voor de lezers van Papyrus en De zeven steden

Het Middellandse Zeegebied is de bakermat van klassieke mythen, de grootste religies en de invloedrijkste filosofieën. Aan de kusten lagen belangrijke handelscentra zoals Venetië, maar de zee was ook meermaals het toneel van verschrikkelijke veldslagen en oorlogen. Het gebied was een grote inspiratiebron voor denkers, schrijvers, schilders en avonturiers.

In dit ambitieuze boek neemt historicus José Enrique Ruiz-Domènec ons mee op een culturele reis over de Middellandse Zee. Van de Trojaanse Oorlog tot aan de dood van Socrates, van Rome tot Karel de Grote, van Marco Polo tot aan De goddelijke komedie van Dante, van Machiavelli tot Shakespeare, van Casanova tot Napoleon en het Oude Egypte, van Triëst tot Israël, tot de Balkanoorlog, vluchtelingen die op bootjes de oversteek wagen en het steeds verder oprukkende toerisme.

Met zijn fascinerende verhalen biedt Ruiz-Domènec een verhelderende reflectie op het belang van de mediterrane culturele erfenis. De droom van Odysseus is een boek om mee naar het verleden te reizen, het heden te begrijpen en na te denken over de toekomst.

Hoe ons land in 2000 jaar is ingericht | Auteur: Reinout Rutte | Nederlands | Hardcover | 1 maart 2023 | 160 pagina's

De Historische atlas van Nederland gaat over de inrichting van ons land. Centraal staat de vraag waarom Nederland er zo uitziet als het er uitziet. Nederland bestaat uit een reeks door mensen gemaakte landschappen. In die cultuurlandschappen liggen honderden dorpen en steden, verbonden door rivieren, kanalen, spoorlijnen en wegen. In die dorpen en steden staan markante gebouwen, zoals kerken, stadhuizen en stations. Dit boek belicht de totstandkoming van deze landschappen, stedenbouw en architectuur in samenhang. Aan de hand van historische kaarten, nieuw getekende kaarten, plattegronden, schilderijen en foto's wordt in 35 korte hoofdstukken verteld hoe Nederland in 2000 jaar zijn huidige aanzien kreeg.

De geschreven en ongeschreven regels van het Nederlandse staatsbestel | Auteur: Wim Voermans | Nederlands | Hardcover |  31 maart 2023 | 944 pagina's

Nederland heeft een van de oudste grondwetten van de wereld en al meer dan twee eeuwen een stabiel constitutioneel bestel. De spelregels ervan zijn wezenlijk voor hoe we samen vorm geven aan ons lot, maar toch zijn ze weinig bekende, soms haast onzichtbare decorstukken voor ons statelijke, politieke, juridische en ook alledaagse samenleven. Wim Voermans probeert die vaak lastig te doorgronden regels van ons oude Nederlandse constitutionele bestel tot leven te wekken door, voorbij de mist van juridische techniek en jargon, naar hun achtergrond te kijken. Je gaat die regels – deels vervat in de Grondwet, deels in ongeschreven constitutioneel recht – namelijk beter begrijpen als je weet op welke vraagstukken ze een antwoord (probeerden te) geven. Onze constitutie reist daarvoor langs de Republiek, het Koninkrijk en de geboorte van de moderne (rechts)staat en democratie in een poging de deur van onze constitutie te openen voor iedereen: leken, liefhebbers, studenten staatsrecht en deskundigen, professionals en amateurs. Op een manier en in een taal die iedereen er toegang toe geeft.

Onze constitutie bouwt voort op Voermans’ eerdere boek Het verhaal van de grondwet (2019) waarin het verschijnsel grondwet wereldwijd werd bekeken. Dit vervolg richt zich exclusief op het Nederlandse constitutionele bestel.

Honderd bijzondere exemplaren | Auteur: Frederik Schreuder | Nederlands | Hardcover 224 pagina's | verschijnt 15 maart 2023

Eeuwenlang werden almanakken dagelijks gebruikt door mensen uit alle lagen van de bevolking. Ze boden praktische informatie, bevatten nieuws en nieuwtjes en werden ingezet als propagandamateriaal. Er zijn er miljoenen geproduceerd in verschillende vormen en gemaakt van verschillende materialen. Dit boek toont honderd exemplaren afkomstig uit de hele wereld. Naast iedere fraai afgebeelde almanak of kalender staat een beschrijving van herkomst en inhoud. Die inhoud varieerde nogal: van Gregoriaanse kalenderhervorming tot verzet tegen slavernij en van duivelssatire tot NSB-propaganda. Naast kranten en pamfletten vormen almanakken een belangrijk hulpmiddel om het verleden beter te begrijpen.

De geboorte in kaart gebracht | Auteur: Tammo Schuringa | Uitgever: Atlas Contact | Nederlands | Hardcover |  

14 maart 2023 | 160 pagina's

De herkomst van baby’s, verkent middels oude volksverhalen, aan de hand van het kortstondig populaire subgenre van surrealistische babyansichtkaarten

In 2012 kocht Tammo Schuringa op het Waterlooplein in Amsterdam een opmerkelijke ansichtkaart waarop een vliegende vis staat afgebeeld die een baby in de bek vasthoudt. De kaart bleek het startpunt van een wonderlijke zoektocht. In Verrukkelijke baby’s ontrafelt Schuringa aan de hand van oude volksverhalen de herkomst van baby’s. Wie rond 1900 goed oplette kon overal zuigelingen zien, zo dacht men vroeger: ze verscholen zich in eieren, kolen, bomen, bloemen en waterputten. En op 1 april zouden Franse vissen baby’s aan huis bezorgen. Gedurende de eerste twintig jaar van de vorige eeuw was de ansichtkaart een buitengewoon populair communicatiemiddel. Miljarden kaarten gingen de wereld over. De in dit boek getoonde surrealistische babykaarten waren kortstondig een zeer populair subgenre. Verrukkelijke baby’s verbeeldt zowel de ontstaansgeschiedenis van de baby als die van de ansichtkaart en vertelt het verhaal van hun succesvolle buitenissige huwelijk.

Auteur: Maria Barnas | Nederlands | Hardcover | 16 december 2022 

Fotografe Robin de Puy herdenkt de Watersnoodramp van 1953

In 1953 voltrok zich in grote delen van Nederland een enorme natuurramp, veroorzaakt door een storm bij springtij. Fotografe Robin de Puy (1986) portretteert zeventig jaar later een aantal bewoners van het eiland Goeree-Overflakkee, dat zwaar getroffen werd. Velen van hen hebben de Watersnoodramp zelf meegemaakt, anderen groeiden op in de schaduw van wat hun (groot)ouders hebben beleefd.

De opmerkelijke beelden worden begeleid door een reeks observaties van Maria Barnas (1973). Zij schetst in rake, poëtische taal wat de geportretteerden zich herinneren van de nacht van de ramp en de dagen erna. Daarbij wordt duidelijk welke rol het water blijft spelen in het leven van ieder van hen.

De geschiedenis van ons geloof in God | Auteur: Daniel de Waele | Nederlands | Paperback  | 09 februari 2023 | 424 pagina's

Een cultuurgeschiedenis over de evolutie van het geloof in God.

‘Godenschemering’ van Daniël de Waele is een theologische cultuurgeschiedenis die de evolutie van het geloof in God uitdiept in de loop der tijd. Israël ontdekte in een polytheïstische wereld de Ene God, die door de tijd heen steeds humaner werd en dichterbij kwam. Hoe is het geloof na die grote stap geëvolueerd? Hoe past het verdampen van het geloof, dat uiteindelijk eindigde in de dood van God, in deze evolutie? En welke rol heeft het bestormen van de godenbeelden gespeeld? De Waele ontwaart naast deze geloofsevolutie een andere geschiedenis: een blijvende zoektocht naar de ene God.

Geschiedenis van een rederij | Auteur: Nico Guns | Nederlands | Hardcover | 01 november 2015 | 176 pagina's | Tijdelijke aanbieding

De geschiedenis van de Holland-Amerika Lijn is een verhaal vol ups en downs, dat zich laat lezen als een spannende roman. Rotterdam was meer dan een eeuw de trotse thuishaven van deze rederij; aan de Wilhelminakade bepaalden de drijvende paleizen met hun geel-groen-witte schoorstenen het beeld van de Maasstad. Vanaf de oprichting in 1873 tot ver in de twintigste eeuw verscheepte de Nederlandse HAL-vloot miljoenen passagiers en een kleine miljard ton aan lading. Nog steeds spreekt de legendarische rederij, die uitgroeide tot een internationaal vermaard cruisebedrijf, tot de verbeelding van velen.

Iedereen kent de beroemde schepen als de Statendam en de Rotterdam. Legendarisch is het geallieerde troepentransport van de Nieuw Amsterdam, die zó snel voer, dat geen enkele U-boot haar te pakken kreeg. Vele emigranten staken met de HAL de Atlantische Oceaan over, om een nieuw bestaan op te bouwen in het land van de onbegrensde mogelijkheden. Het vrachtvervoer tussen West-Europa en Amerika, met schepen als de Diemerdijk en de Kinderdijk, nam in de loop der tijd een hoge vlucht en droeg sterk bij aan de groei van de rederij en de welvaart van ons land.

In het Maritiem Museum Rotterdam bewonderen belangstellenden uit binnen- en buitenland tal van schitterende scheepsmodellen en prachtige affiches uit de HAL-historie. In het Stadsarchief Rotterdam verrijken historici en vorsers van familiehistorie zich aan de rijkdom aan gegevens over bemanningsleden en emigranten in scheepsjournalen en bemannings- en passagierslijsten. In Hotel New York, in het glorieuze voormalige HAL-hoofdkantoor op de kop van de Wilhelminakade, beleeft men de rederijgeschiedenis bij een voortreffelijke consumptie. Op de Rotterdam, het wereldberoemde passagiersschip uit 1959, dat ligt afgemeerd aan het 3e Katendrechtschehoofd, is de koopvaardijhistorie voor iedereen tast- en zichtbaar nog springlevend. En bovenal: in dít rijk geïllustreerde en met vele details verlevendigde geschiedenisboek kan iedereen volop genieten van de grandeur, de luxe en de nostalgie van de gerenommeerde HAL-rederij.

De geschiedenis van de onderneming heeft vele hoogte- en dieptepunten gekend. Zij komen in dit boek uitgebreid en boeiend aan de orde, samen met tal van afbeeldingen die nooit eerder werden gepubliceerd. Het werk bevat een groot aantal full-colour illustraties, alsmede een schepenlijst, waarop alle in het boek genoemde HAL-schepen - met nadere bijzonderheden - zijn terug te vinden. Een compleet naslagwerk voor iedereen die belangstelling heeft voor de uitermate boeiende historie van de glorierijke Nederlandse koopvaardij.

De canon van ons vaderlands verleden | Auteur: Gerben G. Hellinga | Nederlands | Hardcover | 20 december 2017 | 208 pagina's | Tijdelijke aanbieding

De Canon van Nederland is een lijst van vijftig thema's die chronologisch een samenvatting geeft van de geschiedenis van Nederland. De Canon werd in 2006 samengesteld in opdracht van de Nederlandse staat, ten behoeve van het onderwijs. Deze geactualiseerde versie van de canon vormt het fundament van de culturele bagage die elke Nederlander als vanzelfsprekend zou moeten hebben.

Twaalf maanden wereldnieuws in beeld | Auteur: Han van Bree | Uitgever: Spectrum | Nederlands | Hardcover | 11 januari 2023 | 208 pagina's 

In Het aanzien van 2022 geeft Han van Bree op zijn bekende en veelgeprezen manier een overzicht van twaalf maanden wereldnieuws: direct, verhelderend en met humor.

De opvallendste nieuwsverhalen uit binnen- en buitenland komen aan bod, voorzien van de beste foto’s. Naast wereldschokkende gebeurtenissen ook ruimschoots aandacht voor rages, sport en cultuur.

Rutte IV geïnstalleerd | Rusland valt Oekraïne binnen | Schouten succesvol op Winterspelen | The Voice in opspraak | oproer in Kazachstan | vogelgriep duikt op | chaos rond aardgasschadesubsidie | onderzeese tsunami treft Tsonga | coronamaatregelen afgeschaft | Stromae lanceert nieuw album | Marc Overmars ontslagen vanwege dickpics | Zeesluis IJmuiden geopend | opschudding over onderzoek naar verrader Achterhuis | Sterrebos gekapt voor uitbreiding VDL | peuter Rayan dood uit put gehaald | truckerprotesten in Canada | storm Eunice raast over het land | verdere versnippering bij gemeenteraadsverkiezingen | De vaandeldrager tentoongesteld | omstreden WK Qatar | Titus Brandsma heilig verklaard

's Werelds oudste havenstad | Auteur: David Kertai & Jona Lendering | Nederlands | Paperback | 14-10-2022 | 150 pagina's

Byblos vertelt het bijzondere verhaal van een Libanese havenstad. Een epos dat ruim 8500 jaar geleden begint met een hoofdrol voor zeevaarders en handelslieden, koningen en farao’s, helden en gelukszoekers. Hun verhalen zijn onlosmakelijk verbonden met de legendarische cederbomen, die in het Libanongebergte achter Byblos groeien. De Libanese ceder verwierf van Egypte tot Mesopotamië een mythische status. De boom wordt wel 40 meter hoog. Het hout is relatief licht en krimpt nauwelijks, is uitstekend tegen rot bestand en eenvoudig te bewerken tot schepen, dakbalken en grafkisten. De bergen ten oosten van Byblos, waarvan de toppen tussen de 2500 en 3000 meter hoog zijn, behoren tot de zuidelijkste gebieden waar de grote cederbomen groeien. Vanaf 3200 v.Chr. is Byblos bijna 2000 jaar lang de belangrijkste havenstad van het Middellandse Zeegebied. Deze status dankt het aan de unieke relatie die de stad opbouwt met de farao’s van Egypte. Byblos is de ideale toegangspoort tot de rijkdommen van de cederbossen en scharnierpunt tussen het Midden-Oosten en Egypte. De zoektocht naar hout geeft de geschiedenis van Byblos een beslissende wending, wat op zijn beurt een bepalende invloed heeft op de geschiedenis van de Middellandse Zee. Er ontstaat een regio waarin kooplieden en andere reizigers goederen en ideeën uitwisselen. In dit boek komen deze verhalen over beginnende zeevaart, handel, religie en diplomatie samen. Het boek eindigt in de Romeinse tijd als Byblos uitgroeit tot een ‘heilige plek’ en bedevaartsoord. In latere eeuwen verliezen de oude verhalen hun kracht en ontstaan nieuwe religies, mythen en identiteiten.

Auteur: Wim Daniëls | Nederlands | Hardcover | 08 november 2022 | 200 pagina's

De vrolijke geschiedenis van de dove, negentiende-eeuwse botanicus Albert Sutherland Royaards (1855-1900) die ontdekkingsreiziger werd - per fiets.

Albert Sutherland Royaards (1855-1900) was een tiener toen er een voertuig werd uitgevonden dat niet alleen de wereld, maar ook zijn eigen leven ingrijpend zou veranderen. Royaards werd geboren op Ambon, overleefde ternauwernood een hersenvliesontsteking en verloor daardoor zijn gehoor. Als kleine jongen maakte hij per boot de lange reis naar Nederland, waar hij, ondanks zijn handicap, een geslaagd ondernemer werd. Op zekere dag besloot hij echter zijn bloeiende tuinbouwhandel te verkopen, stapte op zijn Burgers-rijwiel en begon te fietsen. Royaards bezocht onder meer Rusland, het Afrikaanse continent en Jeruzalem op zijn tweewieler. Kranten en tijdschriften berichtten met regelmaat over de avonturen van ‘de doofstomme wielrijder’. Wie was toch deze figuur, die duizenden kilometers aflegde en een enorme bezienswaardigheid moet zijn geweest? Wim Daniëls schrijft een prachtig portret van een man die op ontdekkingstocht ging.

Van de prehistorie tot nu | Auteur: Marylène Patou Mathis | Nederlands | Paperback | 25 oktober 2022 | 296 pagina's

Er is geen bewijs dat de ‘kunstenaars’ van de grotten van Lascaux mannen waren. Zoals er ook geen bewijs is dat alleen mannen op bizons joegen of dat technische vooruitgang in de vroegste landbouw enkel aan mannen te danken is. Wél is duidelijk dat onze kijk op de geschiedenis mannelijk bepaald en patriarchaal is.

Toen in de negentiende eeuw de prehistorie voor het eerst als periode werd bestudeerd, werd de blik daarop ontwikkeld door mannen. Zij projecteerden de stereotypen van hun tijd op de oertijd. Vrouwen werden gezien als ‘verweksters’ wier rol beperkt bleef tot het opvoeden van kinderen, huishoudelijk werk en voedsel verzamelen. Dat beeld begint te kantelen dankzij nieuwe ontdekkingen en archeologisch onderzoek naar rolverdeling. Er blijkt geen bewijs te zijn voor een ‘natuurlijke’ hiërarchie tussen de seksen. Patou-Mathis ontmantelt de seksistische vooroordelen die lange tijd het beeld van prehistorische vrouwen hebben bepaald, en werpt zo een nieuw licht op de plaats van deze vrouwen in de geschiedenis.

Auteur: Huygens Instituut Voor Nederlandse Geschiedenis | Nederlands | Hardcover | 20 oktober 2022 | 720 pagina's

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland is het vervolg op het succesvolle standaardwerk Wereldgeschiedenis van Nederland en bevat meer dan honderd verhalen over het verleden van Nederland

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland is opnieuw een standaardwerk dat in geen enkele boekenkast mag ontbreken. Het is een originele en uitdagende geschiedenis over de internationale wortels van onze nationale identiteit

De Nederlandse geschiedenis is nauw verbonden met die van de wereld als geheel. Door migratie, handel en kennisuitwisseling beïnvloedden mensen elkaar over grotere afstanden en intensiever dan we lang dachten. Wereldgeschiedenis van Nederland toonde in meer dan honderd verhalen hoe internationaal de geschiedenis van Nederland écht is. En er zijn veel meer voorbeelden.

In Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland komen onderwerpen aan de orde als geuren en smaken, Nederland als fietsland, Bataven in het Romeinse leger, slavenhandel, het eerste hoerencongres, genocide op Ambon en in Atjeh, de verspreiding van het Nederlands over de wereld en de gevolgen van Nederlandse exploitatie voor de olifant.

Met bijdragen van: Sandra Langereis, Lotte Jensen, Wim Blockmans, Jan Luiten van Zanden, Ido de Haan, Beatrice de Graaf en vele anderen.

Nog meer wereldgeschiedenis van Nederland kwam tot stand in samenwerking met het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis en Cultuur en het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis.

Een persoonlijke zoektocht naar een verborgen geschiedenis | Auteur: Thom Hoffman | Nederlands | Hardcover | 25 oktober 2022 | 752 pagina's 

‘Boven mijn jongensbed hing een Sumatraanse tijger.’

Zo begint Thom Hoffmans fascinerende en beeldende reis door de tijd. Onder een imposante tijgerkop droomde hij als 13-jarige over het sepiagekleurde Nederlands-Indië, het land van zijn grootouders. Oma en opa overleden kort na elkaar. Hoe was hun leven in Indië geweest? Omdat Thom zijn lievelingsoma geen vragen meer kon stellen, ging hij op zoek naar antwoorden.

Geraakt door Couperus, Multatuli, Kousbroek, Kartini, Székely-Lulofs en andere schrijvers, en door films en documentaires, maakte Hoffman de afgelopen dertig jaar een persoonlijke reis. Hij begon met het verzamelen van boeken over Nederlands-Indië en hoe meer hij las, hoe duidelijker de contouren zich aftekenden van de kolonie onder Nederlands gezag, van de VOC tot aan de soevereiniteitsoverdracht in 1949. Een geschiedenis die ver uitstijgt boven familieverledens.

Indië als decor voor betovering, mysterie en schandaal, maar ook het strijdtoneel voor opvattingen over verandering. Het Indonesisch vrijheidsstreven leefde op. Hoe ging Nederland daarmee om? Boeiende persoonlijkheden als Jacob Haafner, baron Van Hoëvell, Kartini, Tan Malaka, Hatta en Soekarno completeren een caleidoscopisch en vaak aangrijpend beeld.

Indië, betovering en desillusie is een boeiende en persoonlijke zoektocht naar de waarheid achter deze voormalige Nederlandse kolonie.

Een Nederlandse geschiedenis | Auteur: Lotte Jensen | Nederlands | Hardcover | 27 september 2022 | 320 pagina's

Eeuwenlang hebben de Nederlanders een strijd tegen het water gevoerd. Vele malen wisten we de waterwolf te temmen, maar minstens zo vaak kregen we te maken met verwoestende overstromingen. Denk aan de Sint-Elisabethsvloed van 1421 of de Watersnoodramp van 1953. In de culturele verbeelding van dit soort catastrofale gebeurtenissen gaan kwetsbaarheid en trots hand in hand: in foto’s, verhalen en monumenten benadrukken schrijvers en kunstenaars zowel de rampzalige gevolgen als de veerkracht van gemeenschappen.

Wij en het water vertelt het verhaal van drijvende wiegjes, Hollandse leeuwen, waterwolven, vaderlijke vorsten, inzamelingsacties, solidariteit en een vinger in de dijk. Maar Lotte Jensen laat ook zien hoe de culturele verbeelding door de tijd heen nieuwe relevantie krijgt. Nu de zeespiegelstijging een steeds grotere dreiging vormt voor toekomstige generaties, is het onderkennen van onze kwetsbaarheid belangrijker dan ooit.

De zoektocht naar mijn verdwenen grootvader | Auteur: Linda Kinstler | Nederlands | Paperback | Druk: 1 | september 2022 | 320 pagina's

Na de Tweede Wereldoorlog verdween haar grootvader spoorloos. Wanneer zijn naam opduikt in een groot strafrechtelijk onderzoek besluit Linda Kinstler op zoek te gaan.

Ze had hem nooit gekend en er werd nooit over hem gesproken. De grootvader van Linda Kinstler was een Nazi én KGB-agent, die na de Tweede Wereldoorlog spoorloos verdween – zo’n familielid dat je liever maar vergeet. Maar op een dag in 2016 dook zijn naam op in een groot strafrechtelijk onderzoek. Uit de dossiers bleek dat hij samenwerkte met Herberts Cukurs, ‘de Slager van Riga’, betrokken bij de moord op 30.000 joden, en de enige nazi van wie bekend is dat hij door de Mossad werd vermoord. In ‘Zij die nooit zullen vergeten’ maakt Kinstler een reis over drie continenten; ze duikt in de archieven van tien verschillende landen om de levens van deze twee mannen te reconstrueren. Wie waren deze twee mannen, wat was hun rol tijdens de Tweede Wereldoorlog en wat is de toedracht van hun dood? Het resultaat is een krachtig debuut waarin de vraag wordt gesteld hoe we de verhalen over onszelf, onze families en ons land doorgeven en levend houden.

Een geschiedenis van Oekraïne | Auteur: Serkhii Plokhy | Nederlands | Paperback | Druk: 1 | september 2022 | 448 pagina's

Oekraïne ligt op het westelijke uiteinde van de Eur-aziatische steppe, daar waar keizerrijken en werelddelen elkaar ontmoeten. De Romeinen, de Vikingen, de Ottomanen, de Habsburgers, de Russen, de Duitsers: zij allen woonden en vochten hier, en lieten hun sporen na in het landschap, de cultuur, de taal. In het gezaghebbende De poorten van Europa schrijft Serhii Plokhy de geschiedenis van het land, van de prehistorie tot de Russische annexatie van de Krim en de invasie van de Donbas.

Door zijn achtergrond – hij doceerde in de Sovjet-Unie en in Oekraïne, in Canada en de Verenigde Staten – is de historicus Plokhy bij uitstek geschikt om de geschiedenis van Oekraïne te schrijven. Hij kent het Sovjetdenken van binnenuit en schuwt de donkere bladzijden van het verleden niet. Hij kijkt naar het Oosten en naar het Westen, en kent de gevoeligheden van Russen en Oost-Europeanen. Het nationalisme en het antisemitisme worden uitgebreid behandeld, net als de wortels van het huidige verzet tegen de grote oosterbuur. Stilistisch is De poorten van Europa bijzonder geslaagd: het is een rijk boek, vol anekdotes die het verleden dichtbij brengen.

Ook als naslagwerk is het boek zeer bruikbaar: de hele geschiedenis van het land wordt behandeld en de vele kaarten geven inzicht in een land waarvan de grenzen veelvuldig opnieuw werden getrokken. Hoe moeilijk het onder de huidige omstandigheden ook is om objectief naar Oekraïne te kijken: wil het land tot Europa gaan behoren, dan zal zijn geschiedenis eerlijk geschreven moeten worden. Niemand is daartoe beter in staat dan Serhii Plokhy.

1000 jaar wereldgeschiedenis in 100 oude kaarten | Auteur: Martijn Storms | Uitgever: Lannoo | Nederlands | Hardcover | Druk: 1 | oktober 2022 | 432 pagina's

Kaarten die geschiedenis schreven neemt je mee op een wereldreis van 1000 jaar in de tijd.

Elk van de 100 zorgvuldig geselecteerde kaarten heeft de loop van de wereldgeschiedenis beïnvloed. De kaarten werden gebruikt om een conflict te beslechten, tijdens een veldslag, voor de aanleg van een weg of kanaal, op een belangrijke vaarroute en als propagandamiddel. Ze brachten gebieden en ontwikkelingen voor het eerst of op geheel eigenzinnige manier in kaart.

Sommige kaarten zijn curiositeiten gebleven, andere werden wereldberoemd.

Dit boek verzamelt 100 wonderbaarlijke oude kaarten, 100 boeiende verhalen en 250 extra kleurenillustraties. Van een Perzische wereldatlas uit de 12de eeuw tot een spionagekaart van de Sovjets. Van Leiden tot Ceylon, Guyana, Philadelphia en de Sahara. Elke kaart wordt getoond op groot formaat. Een ervaren team van historici legt vervolgens uit hoe deze kaart geschiedenis heeft geschreven.

26 jonge handbalsters op de vlucht voor de oorlog in Joegoslavië | Auteur: Gerben van 't Hek | Nederlands | Paperback | Druk: 1 | juni 2022 | 272 pagina's | verschijnt 14 juni 2022

‘De bus uit Mostar’ van Gerben van ’t Hek en Rens Lieman is het verhaal van 26 jonge handbalsters, die in 1992 naar Nederland vluchtten vanuit Joegoslavië, en niet meer terug konden.

‘De bus uit Mostar’ van Gerben van ’t Hek en Rens Lieman begint in mei 1992. Een groep jonge handbalsters, tieners nog, neemt in de schilderachtige stad Mostar plaats in de spelersbus. Om een toernooi in Nederland te spelen, denken ze. In werkelijkheid is het een gevaarlijke, door hun coach georkestreerde vlucht. Eenmaal in Nederland valt het contact met thuis weg. Terugkeren naar Mostar kan niet. Daar komen familie, vrienden en buren steeds meer tegenover elkaar te staan in een etnisch gemotiveerde oorlog. In het Noord-Hollandse Oosterblokker klampen de jonge handbalsters zich met al hun verschillende etniciteiten stevig aan elkaar vast.

Ze groeien ze op in gastgezinnen. Weken worden maanden. Maanden worden jaren. Kunnen ze ooit nog terug naar huis? In ‘De bus uit Mostar’ reconstrueren Gerben van ’t Hek en Rens Lieman hun verhaal, dat de recente geschiedenis van het voormalig Joegoslavië na Tito een menselijk gezicht geeft.

Auteur: Hans van der Jagt | Nederlands | Hardcover | Druk: 1 | juni 2022 | 504 pagina's

Imperialisme en moraal lijkt een tegenstelling. Militair geweld en kolonisatie gaan moeilijk samen met sociaal beleid en progressieve democratische ideeën. Toch geloofde een voorhoede van Europese bestuurders en intelligentsia rond 1900 heilig in deze paradox. Deze ‘ethici’ probeerden het koloniale systeem van binnenuit te hervormen.

Gouverneur-generaal en minister A.W.F. Idenburg was de opmerkelijke belichaming van het Nederlands ‘ethisch-imperialisme’. Vooruitstrevende idealen over democratie, economische welvaart en zelfstandigheid voor Nederlands-Indië en Suriname vielen samen met hard militair ingrijpen, behoudzucht en internationale machtspolitiek.

De latere Indonesische schrijver Pramoedya Ananta Toer gaf Idenburg de ironiserende bijnaam ‘het engelengezicht van Europa’. De zachtmoedige antirevolutionair Idenburg stond symbool voor de dubbele moraal van goedbedoelende bestuurders uit Europa. Zijn beleid vormde de prelude op een bloedige onafhankelijkheidsoorlog die hij juist had willen voorkomen.

Vijf eeuwen cartografie | Nederlands | Hardcover | Druk: 1 | mei 2022 | 384 pagina's 

Kaarten. We kunnen er naar blijven kijken. Van visuele kunstwerken tot weerspiegelingen van de tijdgeest. Kaarten werden en worden gebruikt bij de uitvoering van belangrijke (overheids)taken. Kaarten vertellen verhalen en geven een beeld van, soms reeds verdwenen, gebieden. Met zeker 300.000 kaarten en tekeningen is het Nationaal Archief een ware schatkamer voor historisch onderzoek. Collectiespecialist cartografie Ron Guleij van het Nationaal Archief neemt een duik in de collectie en toont in Het Grote Kaartenboek de mooiste en meest iconische kaarten. Rondom zes thema’s plaatst Guleij unieke kaarten in chronologische volgorde in hun historische context. Daarnaast laten acht gastauteurs, specialisten binnen het thema, hun licht schijnen op de collectie van het Nationaal Archief. Het boek bevat ook een overzicht van de meer dan 110 afzonderlijke kaartenarchieven met de verschillende kruisverbanden om ook zelf op onderzoek uit te gaan. Het boek biedt bovendien een terugblik op ruim 150 jaar kaartbeheer. Laat u meevoeren in Het Grote Kaartenboek door de verhalen achter de kaarten, die deuren openen naar bijzondere episodes uit de geschiedenis. Een prachtig boek voor de liefhebber van cartografie en eenieder met belangstelling voor historische verhalen.

Nederlanders over de schreef | Martin Berendse, Paul Brood, Paul Nieuwbeerta | Nederlands | Hardcover | Druk: 1 | 176 pagina's | juni 2022

Een samenleving kan niet zonder regels. Maar wat te doen met hen die zich daar niet aan houden? Daarover gaat de Historische atlas van misdaad en straf. Nederlanders over de schreef. Tweeduizend jaar geleden, in de tijd van Romeinen en Germanen, werden misdaden in eigen kring bestraft. Pas in de loop van de middeleeuwen krijgt de overheid geleidelijk een rol. Strafbare feiten zijn niet meer alleen schendingen van de belangen van privépersonen, maar ook aanslagen op de rechtsorde, waarover de overheid moet waken.

Wie als verdachte van een misdrijf wordt gearresteerd, kan alleen worden veroordeeld als hij zijn misstap bekent. En om bekentenissen te verkrijgen — of eigenlijk af te dwingen — kunnen verdachten gemarteld worden. De scherprechter heeft een heel arsenaal aan martelwerktuigen om de verdachte tot een bekentenis te dwingen: duimschroeven, vuurtoortsen, gesels en tangen. Eenmaal veroordeeld wacht vaak de galg als doodstraf. Ook al brengt de Franse tijd — tweehonderd jaar geleden — een humaner strafrecht, lijf- en doodstraf zijn niet zomaar afgeschaft.

Hoewel de media soms anders doen vermoeden, is het aantal moorden en doodslagen in onze tijd maar een fractie van eeuwen geleden. Wel is er nieuwe criminaliteit: cybercrime, witteboordencriminaliteit en een goed georganiseerde drugsmaffia. Daar konden de Limburgse Bokkenrijders alleen maar van dromen. Historische atlas van misdaad en straf. Nederlanders over de schreef biedt een rijk geïllustreerd en helder overzicht van de Nederlandse geschiedenis van misdaad en straf.

Auteur: Remieg Aerts | Uitgever: Prometheus | Nederlands | Paperback | Druk: 1 | maart 2022 | 400 pagina's 

Nationale geschiedenis is volop in discussie, niet alleen in Nederland. Terwijl een canon ankerplaatsen en vensters probeert te bieden, brengt de multiculturele samenleving aanspraken op erkenning en inclusie met zich mee en eisen conservatieven behoud van het traditionele geschiedverhaal. Moet nationale geschiedenis verbinden, een thuis bieden, confronteren, aanklagen of verzoenen? In haar maatschappelijke functie is geschiedenis vooral een ‘willenschap’. Dat is altijd zo geweest. Van en voor wie is de geschiedenis eigenlijk? Remieg Aerts maakt zichtbaar hoe historici door de tijd heen de Nederlandse geschiedenis hebben vormgegeven. Welke keuzen structureren dat verhaal? In lange lijnen over vier eeuwen volgt hij het fenomeen van de natiestaat en laat hij zien hoe voorstellingen van identiteit, nationaliteit, tolerantie, burgerlijkheid, democratie en politiek hun schijnbare vanzelfsprekendheid hebben gekregen. Waarom heeft Nederland geen republikeinse traditie? Wat is er nationaal aan nationale geschiedenis? Door vragen te stellen, neemt Aerts de lezer mee in deze overdenkingen en trekt hij de lijnen door naar de actualiteit, bijvoorbeeld rond emotie in de politiek. Zo blijkt telkens de relevantie van het historisch perspectief voor het heden, want cultuur en samenleving bestaan voor een groot deel uit geschiedenis.